Werken aan het notarieel tekort
Paperback Nederlands 2019 1e druk 9789013153903Samenvatting
In deze bundel vindt u een nauwgezette beschrijving van de wijze waarop het notariaat in heden en verleden aan de eigen kwaliteit en reputatie bijdraagt. Hierbij ligt de focus op besluitvorming en uitvoering van de door de KNB ingezette intercollegiale toetsing. Zowel de historische analyse als de beschrijving van de huidige situatie mondt uit in de onvermijdelijke vraag: hoe nu verder?
Lang heeft het notariaat zich achtergesteld gevoeld ten opzichte van andere juridische beroepsgroepen. Het wegwerken van dit ‘notarieel tekort’ is glansrijk gelukt. Echter, dit zorgde helaas ook tot situaties van overmoed, met ernstige reputatieschade tot gevolg. Met de daaropvolgende crisis en digitalisering kwam het notariaat vervolgens opnieuw verder onder druk te staan. Het Bureau Financieel Toezicht werd als reactie hierop ingeschakeld. Maar wat moest de reactie vanuit het notariaat zelf zijn?
Werken aan het notarieel tekort werpt een licht op deze complexe schommeling tussen het krijgen van publieke bevoegdheden en het tot twee keer toe ingrijpen van het openbaar ministerie 40 jaar later. De titel biedt een zeldzaam historisch en actueel inzicht over de manier waarop het notariaat haar eigen kwaliteit verhoogt, gezien door de ogen van een buitenstaander die ook in vergelijkbare beroepsgroepen werkt.
Met een nauwgezette reconstructie schetst de auteur hoe het notariaat aan de eigen reputatie en kwaliteit heeft gewerkt. Hierbij ligt de focus op besluitvorming en de uitvoering van de door de KNB ingezette intercollegiale toetsing. Ook worden de permanente botsingen tussen stromingen binnen het notariaat onder de loep genomen; van het benadrukken van de klassieke publieke functie tot de wens snel te transformeren tot een vooral digitale functie.
De titel schenkt nadrukkelijk aandacht aan kantoorkwaliteit: hoe verlopen processen en hoe krijg je goede dienstverlening? Maar ook de ondernemerspolitiek, inclusief de sociale kanten ervan (denk aan eenzaamheid), komen aan bod.
Mede dankzij het stelsel van intercollegiale toetsing lijkt er bij het notariaat nu weer een nieuw evenwicht te ontstaan. Conclusie: extern en intern toezicht kunnen niet meer zonder elkaar. Maar hoe nu verder? Die vraag vindt u eveneens beantwoord in deze titel. Het onderzoek schetst een helder beeld van de stappen die tot nu toe zijn gezet en wijst tevens naar logische vervolgstappen. De studie laat zien waar het KNB en BFT elkaar kunnen aanvullen om een toekomstig notarieel tekort te voorkomen.
De titel is vanzelfsprekend meer dan relevant voor het notariaat zelf. Maar ook andere beroepsverenigingen zoals de Orde, gerechtsdeurwaarders, accountants en makelaars vinden interessante perspectieven in dit werk.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
1. Introductie / 3
1.1 Over het bestaan van een beroepsgroep / 3
1.2 Vergelijking / 4
1.3 Positie onderzoeker / 6
1.4 Aanpak en vragen / 9
1.5 Aansluiting bij onderzoek naar ‘vertrouwen in verenigingen’ / 11
2. Over de beroepsidentiteit van de notaris / 13
2.1 Statusbronnen / 13
2.2 Een werken aan het notarieel tekort / 15
DEEL B DE WORDING VAN EEN BEROEPSGROEP
3. Uit de mist van de geschiedenis naar de Windmaand van 1803 / 19
3.1 Terug naar de start / 19
3.2 Status in de stadstaten / 20
3.3 Van adel naar burgerij / 21
3.4 Intermezzo: wanneer vormt een beroep een beroepsgroep? / 23
3.5 De rol van de universiteit / 26
3.6 Registratie in de Republiek / 27
3.7 Na de Gouden Eeuw / 28
3.8 Een lokaal beroep? / 32
4. De gift van een veroveraar: 1799-1940 / 35
4.1 De Wet van de Windmaand / 35
4.2 Het begin van Broederschap / 37
4.3 Toetsing der Broederschap / 40
4.4 Test der Broederschap / 42
5. Van nieuwe verworvenheden naar marktwerking: 1940-1999
5.1 Oorlog en herstel: 1940-1958 / 47
5.2 Een nieuwe status: 1958-1997 / 48
5.3 De komst van marktwerking / 52
5.4 Kocken en de twijfels / 56
5.5 Hoe erg is erg? Evaluatie van de marktwerking / 59
5.6 Historische paralellen en actuele lessen / 69
DEEL C DE TOETSING VAN EEN BEROEPSGROEP
6. Naar een vol peer review / 77
6.1 Tussen toezicht en toetsing / 77
6.2 Een basis voor toezicht en kwaliteit: stand van zaken / 78
6.3 Een bijzondere dans tussen extern en intern toezicht / 82
6.4 Er moet iets gebeuren / 83
6.5 Actoren in een subtiel spel / 85
6.6 Doorbraken / 88
6.7 Terrorisme en het recht op verschoning / 91
7. Peer review: de start: 1999-2009 / 93
7.1 Binnen het notariaat / 93
7.2 Cirkelen rond het verschoningsrecht / 97
7.3 Verticaal en horizontaal: de relatie tussen BFT en peer review / 101
7.4 Rust, onrust en een stimulerende interventie / 107
7.5 Audit inrichting: auditbureau / 111
7.6 Audit inrichting: auditproces bij Certificatie- en WID-/MOT-audits / 115
7.7 Auditeffect: inspanningen en resultaten WID-/MOT-audits / 118
7.8 Overgangsjaar / 122
7.9 Resumerend: een aanloop met een hink-stapsprong / 122
8. De slag om het notariaat: 2010-2013 / 125
8.1 Een glijbaan naar beneden / 125
8.2 Auditinrichting: criteria en auditproces / 135
8.2.1 Criteria / 135
8.2.2 Beoordeling / 138
8.2.3 Auditproces / 141
8.3 Auditeffect: bevindingen / 145
8.4 Auditeffect: naar buiten / 156
8.5 De schaduw van een bestuurscrisis / 158
8.6 Doorwerking vanuit de andere juridische beroepsgroepen / 166
8.7 Een herpositionering van het BFT / 174
8.8 Resumerend: een hink-stapsprong / 178
9. Greep op de beroepsgroep: 2013-2016 / 181
9.1 Een aanvullende opzet voor de tweede ronde peer reviews / 181
9.1.1 Een vergelijking van de cijfers auditbureau KNB en BFT / 181
9.1.2 Nieuw samenspel in de tweede ronde / 185
9.1.3 Tussen disciplineren en controleren / 187
9.1.4 Waardering / 190
9.1.5 Hoe verder? Verandering en handhaving / 190
9.1.6 Doorberekening toezichtkosten / 192
9.2 Greep op de beroepsgroep / 193
9.3 Eenmanseenzaamheid en de effectiviteit van een stelsel / 198
9.4 Normen en hun deontologie / 204
9.5 Het complete verhaal en het vervolg / 207
9.6 Spanningen en een ontwikkelperspectief / 213
DEEL D SAMENVATTING EN AANBEVELINGEN
10. Samenvatting / 223
11. Analyse: naar een nieuwe zaakwaarnemer? / 231
12. Aanbevelingen / 233
Bibliografie / 237
Bijlagen
Bijlage I: Bronnen en criteria Intercollegiale Toetsing 2010 / 251
Bijlage II: Tijdlijn / 259
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
