VPS Loonheffingen 2023/2024 Theorieboek

Voorwoord V

1 Inleiding 1
1.1 De salarisadministrateur 2
1.2 De Belastingdienst 2
1.3 Instanties sociale zekerheid 4
1.4 Basis van de loonbelasting 6
1.5 Het ontstaan van de loonheffingen 7
1.6 Overzicht belangrijke begrippen 9
Verdieping VPS 10
1.7 Naslagwerken op het examen 10
1.8 De loonheffingen 10
1.9 Subject en object van de loonheffingen 11
1.10 De wet- en regelgeving 12
1.11 De wettenpocket 13
1.12 Algemene wet bestuursrecht 15
1.13 Soorten belastingen 15
1.14 Entiteit 17

2 De salarisadministratie 19
2.1 Indiensttreding van personeel 20
2.1.1 Opgaaf gegevens voor de loonheffingen 21
2.1.2 De identiteit vaststellen 22
2.1.3 Het anoniementarief 23
2.1.4 Nog een sanctie bij in gebreke blijven 24
2.1.5 Het aanleggen van een loonstaat 24
2.1.6 De eerstedagsmelding 25
2.2 De informatie voor de werknemer 25
2.3 Loonheffingen aangeven en afdragen 28
2.3.1 De loonaangifte 28
2.3.2 Het loontijdvak 29
2.3.3 Afwijkend aangiftetijdvak 30
2.3.4 Aangiftebrief en Mededeling loonheffingen 30
2.3.5 Genietingstijdstip 30
2.3.6 Loon-over-methode 31
2.3.7 Nihilaangifte en nulaangifte 31
2.3.8 Berichtgeving bij elektronische aangifte 32
2.3.9 Fouten bij loonaangifte en betaling 33
2.3.10 Verrekenen met teruggaaf omzetbelasting 33
2.3.11 Polisadministratie 34
2.4 Corrigeren van de loonaangifte 34
2.4.1 Aanvullende aangifte 34
2.4.2 Correctiemogelijkheden 34
2.5 Vormen van aansprakelijkheid 35
2.6 Bewaarplicht 36
2.7 Einde inhoudingsplicht 36
2.8 Einde van de dienstbetrekking 37
2.9 Overzicht salarisadministratie 37
Verdieping VPS 38
2.10 Vastlegging in de wet 38
2.10.1 Identificerende gegevens 38
2.10.2 Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) 39
2.10.3 Fouten in de loonaangifte 40
2.10.4 Aansprakelijkheid 40
2.10.5 Anoniementarief 40
2.11 Loonaangifte en de directeur-grootaandeelhouder (dga) 41
2.12 Loonbeslag 42
2.13 Informatieplicht 43
2.14 Overige bronnen 47

3 De loonheffingen 49
3.1 Inleiding 50
3.1.1 Voorbelasting 50
3.1.2 Loonheffingen 51
3.1.3 Uniform loonbegrip 52
3.1.4 De Wet financiering sociale verzekeringen 52
3.1.5 Premiebetaling sociale verzekeringen 52
3.2 De werknemersverzekeringen 54
3.2.1 Verplichte werknemersverzekeringen 54
3.2.2 Premie Algemeen Werkloosheidsfonds (premie Awf) 55
3.2.3 ZW-premie 56
3.2.4 Gedifferentieerde premie Aof 56
3.2.5 Onderdelen WIA-premie 57
3.2.6 Lagere premie voor werknemersverzekeringen 58
3.3 Invullen van de loonstaat 58
3.3.1 Loon voor de werknemersverzekeringen 58
3.3.2 Zvw-loon 60
3.3.3 Loon voor de loonheffing 60
3.4 Berekening premies werknemersverzekeringen 62
3.5 Berekening inkomensafhankelijke bijdrage Zvw 63
3.5.1 Bijdrage Zvw 63
3.5.2 Ook werknemers onder 18 jaar 64
3.5.3 Overzicht Zvw-bijdrage voor diverse groepen werknemers 65
3.5.4 Opnieuw: VCR-methode 65
3.6 Berekening van de loonheffing 65
3.7 Teruggaaf door Belastingdienst 66
3.8 Het dragen van eigen risico voor de werknemersverzekeringen 67
3.8.1 Eigen risico dragen 67
3.8.2 WGA-risico 67
3.8.3 Ziektewet-risico 68
3.9 Overzicht loonheffingen 69
Verdieping VPS 70
3.10 Wet financiering sociale verzekeringen 70
3.10.1 Regelgeving rondom premieheffing 70
3.10.2 Eigen risico dragen 71
3.10.3 Oneens met sectorindeling 73
3.10.4 Inkomensafhankelijke bijdrage Zvw 73
3.11 Heffing in de Wet LB 74

4 Werkgever en werknemer 75
4.1 Loonheffingen of niet? 76
4.2 Soorten dienstbetrekkingen 76
4.3 Soms geen premies werknemersverzekeringen 79
4.4 Geen dienstbetrekking, geen loonheffingen 80
4.5 De zelfstandig ondernemer 81
4.6 Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA) 82
4.7 Opgaaf van uitbetaalde bedragen aan een derde 84
4.8 De pseudowerknemer 84
4.9 Inhoudingsplichtige 86
4.10 Overzicht dienstbetrekkingen 87
Verdieping VPS 88
4.11 Het Burgerlijk Wetboek 88
4.12 De werknemer 89
4.13 De fictieve werknemer 91
4.14 Postuum loon 92
4.15 De werkgever 92
4.16 Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties 93
4.17 De management-bv 94
4.18 Samenhangende groep inhoudingsplichtigen 95
4.19 Opeenvolgende inhoudingsplichtigen 96
4.20 Niet in Nederland gevestigde inhoudingsplichtige 96

5 Bijzondere arbeidsrelaties 97
5.1 De bijzondere arbeidsverhoudingen 98
5.2 Directeuren 107
5.3 Overzicht 110
Verdieping VPS 112
5.4 Vindplaatsen in de wet 112
5.5 Naslagwerken 114
5.6 De artiesten- en beroepssportersregeling 115
5.7 De inhoudingsplichtigenverklaring 116
5.8 A-topsporters 117
5.9 Meewerkende kinderen 117
5.10 Studenten- en scholierenregeling 118
5.11 Doorbetaaldloonregeling 119

6 Wat behoort tot het loon? 121
6.1 Ruim loonbegrip 122
6.2 Loon in geld 124
6.3 Loon in natura 127
6.4 Loon in de vorm van aanspraken 129
6.5 Uniform loonbegrip 130
6.6 Vergoedingen en verstrekkingen 132
6.7 Vaste kostenvergoeding 135
6.8 Negatief loon 135
6.9 Tabellen en VCR-methode 137
6.10 Overzicht loon 137
Verdieping VPS 139
6.11 De loonbegrippen 139
6.12 Het moment van belasten 140
6.13 Bruteren 141
6.14 Samenvoeging van loon 141
6.15 Aandelenopties 142
6.16 Ontslag en een gouden handdruk 142
6.17 Aanspraken en uitkeringen bij overlijden 144
6.18 Fooien 146
6.19 Fictief loon 146

7 Werkkostenregeling 147
7.1 Algemene aspecten werkkostenregeling 148
7.1.1 Vrije ruimte 148
7.1.2 Vereenvoudiging 150
7.1.3 Vrijstellingen 150
7.1.4 Eindheffing 151
7.2 Vrije ruimte 151
7.2.1 Vrije ruimte 151
7.2.2 Fiscale loonsom 152
7.2.3 Niet aangewezen vergoedingen en verstrekkingen 152
7.2.4 Toewijzen 153
7.2.5 Loon uit tegenwoordige dienstbetrekking 154
7.3 Vergoedingen en verstrekkingen 155
7.4 Fiscale vrijstellingen 156
7.4.1 Intermediaire kosten 156
7.4.2 Gerichte vrijstellingen 157
7.4.3 Nihilwaardering 159
7.4.4 Waardering lager dan WEV 161
7.4.5 Vrijgestelde aanspraken 162
7.5 Vaste kostenvergoedingen en cafetariaregelingen 162
7.6 Loon in natura 163
7.6.1 Waarde in het economisch verkeer 163
7.6.2 Producten eigen bedrijf 163
7.7 Cafetariaregeling 164
7.8 Gebruik vrije ruimte 164
7.9 Werkruimte thuis 165
7.10 Ambulante werknemers 166
7.11 Begrip werkplek 166
7.12 Onbelaste voorzieningen onder ‘noodzakelijkheidscriterium’ 167
7.13 Toepassen werkkostenregeling 168
7.14 Administratieve organisatie 169
7.15 Samenvatting werkkostenregeling 170
Verdieping VPS 172
7.16 Algemene aspecten 172
7.17 Werkkostenregeling en het buitenland 173
7.18 Internationale aspecten 173
7.18.1 Loon deels in Nederland belast 173
7.18.2 Werkgever in buitenland 174
7.19 Aanpassen arbeidsvoorwaarden 175

8 Vergoedingen en verstrekkingen 177
8.1 Vergoedingen en verstrekkingen algemeen 178
8.2 Wonen 179
8.3 Verhuiskosten 179
8.4 Reiskostenvergoeding 180
8.4.1 Algemeen 180
8.4.2 Onbelaste vergoeding zakelijke kilometers 180
8.4.3 Vaste reiskostenvergoeding 181
8.4.4 Saldering onder- en bovenmatige vergoedingen 183
8.4.5 Administratieve voorwaarden 183
8.5 Openbaar vervoer 184
8.5.1 Vergoeden van OV-kosten 184
8.5.2 Verstrekken van vervoersbewijzen 186
8.5.3 Reisaftrek inkomstenbelasting 187
8.6 Auto van de zaak 187
8.6.1 Ter beschikking stellen 188
8.6.2 Autokostenforfait 188
8.6.3 Autokostenforfait bij méér dan 500 privékilometers 190
8.6.4 Cataloguswaarde 193
8.6.5 Eigen bijdrage 194
8.6.6 Wachtdienstregeling 195
8.6.7 Autodealers 195
8.6.8 Bestelauto 195
8.6.9 Verwerking loonaangifte 197
8.7 Parkeergelegenheid 198
8.8 Verkeersboetes 199
8.9 Carpoolregeling 199
8.10 Fiets 200
8.11 Maaltijden 201
8.11.1 Maaltijdenregeling 201
8.11.2 Kantineregeling 203
8.12 Consumpties 203
8.13 Werkkleding 204
8.14 Representatie 205
8.15 Vakliteratuur en cursussen 205
8.16 Telefoon en internet 206
8.17 Thuiswerken 207
8.18 Computers 208
8.19 Personeelsleningen 208
8.20 Bedrijfsfitness 209
8.21 Dienstjubilea 210
8.22 Premies ongevallenverzekering, uitkeringen bij overlijden en invaliditeit 211
8.23 Outplacementtraject 212
8.24 Apparatuur en gereedschap 212
8.25 Fondsen 213
8.26 Scholing 214
8.27 Arbovoorzieningen 215
8.28 Schadevergoedingen 216
8.29 Pensioen 217
8.30 Overzicht vergoedingen en verstrekkingen 219
Verdieping VPS 223
8.31 Wetgeving rond vergoedingen en verstrekkingen 223
8.32 Pensioen 223
8.33 Wet- en regelgeving pensioen 227
8.34 Flexibilisering pensioenregeling 228
8.35 Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen 231
8.36 Overige aspecten pensioenen 231

9 Tabellen en heffingskortingen 233
9.1 Inleiding tabellen loonheffing 234
9.2 Gezamenlijk tarief 235
9.2.1 Loonheffing 235
9.2.2 Speciale tabellen 235
9.3 De heffingskortingen 235
9.3.1 Heffingskortingen 235
9.3.2 Via de loonheffing 236
9.4 De tabellen voor de loonbelasting / premies volksverzekeringen 239
9.4.1 Tegenwoordige en vroegere dienstbetrekking 239
9.4.2 De tijdvaktabellen 241
9.4.3 Bijzondere groepen werknemers 242
9.5 De tabellen voor bijzondere beloningen 243
9.5.1 Bijzondere beloningen 243
9.5.2 Lager percentage 243
9.5.3 Tijdvaktabel of tabel bijzondere beloningen 243
9.5.4 Provisie 244
9.5.5 Afwijkende situaties 245
9.5.6 Bruteren 245
9.5.7 Hogere bedragen inhouden 245
9.6 Loonheffing voor rekening van de werkgever 245
9.7 Overzicht tabellen en loonheffingskortingen 246
Verdieping VPS 247
9.8 Systematiek loonheffingstabellen 247
9.9 Meer wetsartikelen 249
9.10 Artiesten, beroepssporters en buitenlandse gezelschappen 249
9.11 Bijzondere situaties 251
9.12 Verschillende tijdvakken 252
9.13 Onderdelen heffingskorting 253
9.14 Loonalmanak 254

10 Eindheffing, afdrachtverminderingen en WTL 255
10.1 Eindheffing 256
10.1.1 Bijzonderheden 256
10.1.2 Eindheffing is verplicht 257
10.1.3 Eindheffing is toegestaan 257
10.1.4 Tarieven bij eindheffing 258
10.1.5 Aangiftetermijn eindheffing WKR 260
10.2 Afdrachtverminderingen 260
10.2.1 Soorten afdrachtverminderingen 260
10.2.2 Doelgroep afdrachtverminderingen 261
10.2.3 Het loon voor afdrachtverminderingen 261
10.2.4 Verrekening in de loonaangifte 262
10.2.5 De afdrachtvermindering S&O-werk 263
10.2.6 De afdrachtvermindering zeevaart 265
10.2.7 Samenloop 266
10.3 Wet tegemoetkomingen loondomein (WTL) 266
10.3.1 Het lage-inkomensvoordeel (LIV) 266
10.3.2 Het jeugd-LIV 267
10.3.3 De loonkostenvoordelen 269
10.4 Overzicht eindheffing, afdrachtverminderingen en WTL 275
Verdieping VPS 276
10.5 Eindheffing in de Wet LB 276
10.5.1 Wet- en regelgeving 276
10.5.2 Naslagwerken 276
10.5.3 Pseudo-eindheffingen 277
10.6 De afdrachtverminderingen 279
10.6.1 De wettelijke regeling 279
10.6.2 De loonaangifte 279
10.7 WTL 280

11 Als zaken niet in orde zijn 281
11.1 De correctieverplichting 282
11.2 Het boetestelsel 282
11.2.1 Verzuimboete 282
11.2.2 Opzet of grove schuld 283
11.2.3 Vergrijpboete na verzuimboete 284
11.2.4 Correctie op eigen initiatief 284
11.2.5 Belastingrente en invorderingsrente 284
11.3 De naheffingsaanslag 285
11.3.1 Overzicht naheffingsaanslag 285
11.3.2 Verhaalsrecht van de inhoudingsplichtige 285
11.3.3 Naheffingsaanslag opgelegd aan de werknemer 286
11.3.4 Twee situaties bij naheffing 286
11.4 Aansprakelijkheid 286
11.4.1 Ketenaansprakelijkheid 287
11.4.2 Inlenersaansprakelijkheid 288
11.4.3 Bestuurdersaansprakelijkheid 289
11.4.4 Bezwaar tegen een aansprakelijkheidstelling 289
11.5 Overzicht maatregelen Belastingdienst 290
Verdieping VPS 291
11.6 Belastingrente 291
11.6.1 Drie mogelijkheden 291
11.6.2 Over welk bedrag? 291
11.6.3 Het rentepercentage 292
11.7 Algemene wet inzake rijksbelastingen 292
11.8 Uitvoeringsregeling Algemene wet inzake rijksbelastingen 293
11.9 Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst 293
11.10 Invordering 294
11.11 Invorderingswet 1990 296
11.12 Uitvoeringsbesluit Invorderingswet 296
11.13 Uitvoeringsregeling Invorderingswet 296
11.14 Overige bronnen 297
11.15 Overzicht 297

12 In bezwaar gaan 299
12.1 Bezwaar 300
12.1.1 Bezwaar aantekenen 300
12.1.2 Voorbeelden van bezwaar 300
12.1.3 Bezwaarprocedure 301
12.1.4 Ambtshalve herziening 302
12.1.5 Uitstel van betaling 302
12.1.6 Hoorzitting 302
12.1.7 Uitspraak 303
12.1.8 Rechtsbijstand 303
12.1.9 Dwangsom 304
12.1.10 Overzicht bezwaarprocedure 304
Verdieping VPS 305
12.2 Beroep 305
12.2.1 In beroep gaan 305
12.2.2 Terechtzitting 305
12.3 Hoger beroep en cassatie 306
12.4 Voorlopige voorziening 306
12.5 Wettelijke rente 306
12.6 Mediation 307
12.7 Klachten 307
12.7.1 Een klacht indienen 307
12.7.2 Informele en formele afhandeling 307
12.7.3 Hoorzitting 308
12.7.4 Nationale ombudsman 308
12.8 Naslagwerken 308
12.9 Zon- en feestdagen 309
12.10 Overslaan van bezwaar 309
12.11 Overslaan van hoger beroep 310
12.12 Geen automatisch uitstel 310
12.13 Vertegenwoordiging 310
12.14 Overzicht klachten, bezwaar en beroep 311

13 Internationale arbeid 313
13.1 Wonen en/of werken in buitenland 314
13.2 Werknemers die wonen in Nederland en werken in het buitenland 314
13.3 Werknemers die wonen in het buitenland en werken in Nederland 315
13.4 Werknemers die wonen en werken in het buitenland 316
13.5 De 30%-regeling 317
13.6 Wonen in Nederland, werken in het buitenland 324
13.7 Wonen in buitenland, werken in Nederland 325
Verdieping VPS 326
13.8 Grensoverschrijdende arbeid 326
13.8.1 Werknemer 326
13.8.2 Geen werknemer 327
13.8.3 Ontbreken inhoudingsplichtige 327
13.8.4 Woonplaats 328
13.8.5 Belastingverdragen 328
13.8.6 Vaste inrichting en vaste vertegenwoordiger 330
13.8.7 Detachering 331
13.8.8 Aanwijzing buitenlandse pensioenregeling 331
13.8.9 Nederlander uitgezonden naar buitenland 332
13.8.10 Werknemers vanuit het buitenland werkzaam in Nederland 336
13.8.11 Vanuit het buitenland naar een ander land 337
13.8.12 Sociale zekerheid 338
13.8.13 30%-regeling 341
13.8.14 Salary split 341
13.8.15 Grensarbeiders 343

14 Inkomstenbelasting 345
14.1 De heffing van inkomstenbelasting 346
14.2 Box 1: belastbaar inkomen uit werk en woning 347
14.3 Belastbare winst uit onderneming 348
14.4 Belastbaar loon 354
14.5 Belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden 355
14.6 Belastbare periodieke uitkeringen en verstrekkingen 357
14.7 Belastbare inkomsten uit eigen woning 358
14.8 Uitgaven voor inkomensvoorzieningen 359
14.9 Persoonsgebonden aftrek 360
14.10 Te verrekenen verliezen uit werk en woning 362
14.11 Box 2: belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang 362
14.12 Box 3: belastbaar inkomen uit sparen en beleggen 363
14.13 Fiscaal partnerschap 366
14.14 Verzamelinkomen 367
14.15 Heffingskortingen 368
14.16 Wijze van heffing 369

Examentraining 371

Bijlagen 373
Bijlage 1 Exameneisen Examenprogramma VPS Loonheffingen niveau 5 375
Bijlage 2 Witte tabellen 377
Bijlage 2a Witte dagtabel 2023 378
Bijlage 2b Witte maandtabel 2023 398
Bijlage 2c Witte kwartaaltabel 2023 418
Bijlage 2d Witte tabel bijzondere beloningen 2023 438
Bijlage 3 Groene tabellen 439
Bijlage 3a Groene maandtabel 2023 440
Bijlage 3b Groene tabel bijzondere beloningen 2023 460

Index 461