Werknemers moeten ondernemers worden, zo luidde de boodschap, zelfs binnen de deuren van het eigen bedrijf. Van Westering: 'Iemand zei me eens dat een van de belangrijkste drijfveren van mensen is dat zich als held willen kunnen manifesteren. Dat zou betekenen dat als je ze die mogelijkheid in je organisatie ontneemt, je erop kunt rekenen dat de boel instort.’
Heldendom vergt de mogelijkheid van handelingsvrijheid. En vrijheid willen werknemers wel. In toenemende mate kunnen ze die – dankzij hun groeiende onbetaalbaarheid in de concurrentiestrijd met de lage-lonen landen – ook krijgen. Werkgevers geven hen meer en meer de ruimte, vooral om daar zelf weer flexibeler van te worden. Ziedaar de aanzwellende golf van ZZP’ers.
Maar, als gezegd, ook binnen organisaties worden werknemers in toenemende mate aangesproken op hun vermogen om te ondernemen. Hele branches die tot voor kort zwaar gesubsidieerd werden, moeten het tegenwoordig onder de knoet van het neoliberalisme zonder overheidsgeld doen. En dus moeten de mensen die in die organisaties werken – inclusief de directeur – leren klanten binnen te halen tegen een marktconforme prijs, voldoende om er met z’n allen een voldoende besmeerde boterham aan over te houden.
En dan komt er een ander aspect om de hoek kijken: verantwoordelijkheid. Geen tijd meer voor vrijblijvende praatjes en interessante meningen, verkondigd in eindeloze vergaderingen. Want, zo citeert Van Westering de filosoof Wittgenstein treffend: ‘Woorden zijn daden.’ Plotseling is het gerichte actie wat de klok slaat en – jawel – uiteindelijk misschien zelfs regelrecht heldendom.
Voor de één is die trend naar ondernemerschap een zegen. Die geniet van de hem of haar geboden ruimte, creëert kans na kans en haalt de buit ook nog binnen. Maar voor een ander kan het behoorlijk schrikken zijn.
Vandaar dat Van Westering – al jaren als coach actief en zelf ondernemer/journalist/kunstenaar met vele gezichten – besloot een boek te schrijven over ondernemerschap, met als ondertitel: ‘Commercieel worden en jezelf blijven'.
Een prettig boek, vanwege Van Westerings vaak onconventionele, maar kernachtige taalgebruik en zijn fraaie illustraties. Maar ook vanwege de simpele opzet, rondom twaalf sleutelwoorden. Aan elk woord wijdt hij een hoofdstuk, met daarin een persoonlijke anekdote, een uitleg en een aantal tips, afgerond met een persoonlijk kwisje voor de lezer. Kwisje? Ja, kwisje. Want Onderneem! is een doe-boek, bedoeld om mensen in actie te laten komen. Vul je aan het eind ook nog je ‘onderneem plan’ in, dan zou de volgende stap plotseling zomaar een stuk minder beangstigend kunnen lijken…
