Het kan opmerkelijk lijken: een boek over de toekomst van warenhuizen of department stores, net in een periode dat veel Europese en Amerikaanse warenhuisspelers zich in moeilijk vaarwater bevinden. Is er wel een toekomst? Zijn de voorlopers van de moderne retail niet tot verdwijnen gedoemd, achterhaald door nieuwe modellen zoals prijsvechters, category killers (grootschalige gespecialiseerde retailers die dominant zijn in één categorie) en e-commerce? Zijn de voormalige paleizen van de retail nog relevant voor de hedendaagse consument, of worden het retail musea?
Stuk voor stuk pertinente vragen, waarop dit boek een antwoord tracht te formuleren, aan de hand van analyses door retail experts en interviews met topmanagers uit de sector. Hoewel het plaatje niet meteen rooskleurig oogt, zien onze waarnemers en gesprekspartners wel degelijk mogelijkheden, op voorwaarde dat de betrokken bedrijven zich heruitvinden. Hun heritage, hun rijke historie en hun nog steeds tot de verbeelding sprekende namen volstaan vandaag niet langer om aanspraak te maken op een toppositie in de hoofden van de moderne consument. Die wil meer.
Er is volgens heel wat experts alleen nog potentieel voor exclusieve luxewarenhuizen in de grote winkelsteden: toeristenmagneten zoals Harrods en Selfridges in Londen, Le Bon Marché, Printemps en Galeries Lafayette in Parijs, KaDeWe in Berlijn, of La Rinascente in Milaan en Rome. Zij zien hun bezoekersaantallen en omzetten nog stijgen, onder andere dankzij de groei van het internationale toerisme. Vanuit opkomende markten als China, Rusland, India en het Midden-Oosten komen gegoede middenklassers naar Europa afgezakt, verleid door de dromen die de grote luxemerken en de historische kunststeden hun slim weten te verkopen. Die somptueuze winkelpaleizen hebben nog een toekomst.
Voor de middenmoot dreigt echter de finale ondergang, luidt het. Maar is dat wel zo? We denken dat enige nuance op z’n plaats is. Ten eerste, de positie van die schitterende luxewarenhuizen is niet onaantastbaar. Heel wat luxemerken openen hun eigen flagship stores, in dezelfde winkelsteden en -straten waar de prestigieuze warenhuizen actief zijn. Daarnaast openen die merken hun eigen online kanalen – terwijl de meeste warenhuizen slechts schoorvoetend volgen. Ook pure players als mytheresa.com bedreigen het luxesegment. Ten tweede zien we in dat zogezegd bedreigde middensegment toch wel wat uitzonderingen. John Lewis houdt dapper stand in Groot-Brittannië, net als Galeria Inno in België. Het Spaanse El Corte Inglés wist zelfs flink te groeien. Dat zijn bepaald geen luxewarenhuizen, wel spelers in de betere middenklasse. Ze verkopen een ruim aanbod bekende merken tegen toegankelijke prijzen aan een groot publiek. Wat is hun succesrecept dan wel?
In dit boek gaan we op zoek naar de ingrediënten voor een toekomstbestendig warenhuis. We gaan daarvoor te rade bij getalenteerde chefs: managers en investeerders die vanuit hun internationale positie en hun rijke praktijkervaring een echte helikoptervisie hebben ontwikkeld. Hun gewaardeerde input vertaalden we in negen roltrappen naar succes voor de branche van de warenhuizen.
Vooraf willen we het nog even benadrukken: dit boek gaat over de sector van de warenhuizen, of wat men in het Engels department stores noemt. Verwar de Nederlandse term warenhuis niet met ‘grootwarenhuis’ of supermarkt. Een warenhuis of department store is van bij de oorsprong halverwege de 19e eeuw een grote winkel – vaak in een imposant gebouw met verschillende verdiepingen – die een breed assortiment aan goederen verkoopt uit sterk uiteenlopende non-food categorieën zoals mode, parfumerie, interieurdecoratie, huishoudproducten, speelgoed, enzovoort. Bekende warenhuizen zijn bijvoorbeeld Harrods, Galeries Lafayette of De Bijenkorf. Voeding was aanvankelijk geen categorie van belang in het warenhuis. Vandaag is dat wel anders. Dat alles leggen we tot in detail uit.
(Detail: dit boek is de opvolger van The future of shopping, voormalig managementboek van het jaar. Daarnaast heeft Dr. Christopher Knee, adjunct-directeur-generaal van de Internationale vereniging van warenhuizen (IADS), het voorwoord verzorgd.)
