Vanuit het adviesbureau waar ik werk heb ik met enige regelmaat opdrachten als interimmanager. Ik word vaak onaangenaam verrast door de situatie die ik aantref. Medewerkers op een afdeling die al járen geen functioneringsgesprekken hebben gehad. Medewerkers die qua kennis en kunde ernstig achterlopen. Medewerkers die niet exact weten wat er van hen verwacht wordt. Medewerkers die de kantjes er vanaf lopen en waar niemand iets aan doet. En medewerkers met hart voor de zaak die zich een slag in de rondte werken. Niet zelden tref ik ronduit verwaarloosde afdelingen aan. Sommige medewerkers zijn niet alleen teleurgesteld of ontevreden, maar zijn er zelfs ziek van. Wat is de oorzaak van al deze narigheid? Slecht management.
Slecht management
Als je kijkt naar de belangrijkste redenen waarom mensen van baan veranderen, dan zie je zaken als: hoger salaris, meer uitdaging, betere arbeidsvoorwaarden, meer uitdaging. Allemaal zaken waar ‘de baas’ directe invloed op heeft. Dus ook weer: slecht management. Zowel van de idiote kerel die ontoelaatbare opmerkingen maakt naar vrouwelijke medewerkers als de hogere bazen die een klimaat hebben laten ontstaan en in stand gehouden waarin dat allemaal kon.
Traditioneel bleef dit leed onzichtbaar, maar de laatste jaren zie ik een kentering. Steeds vaker beklagen mensen zich publiekelijk over wat er mis is. Heel recent gebeurde dit nog door de onthullingen bij The Voice of Holland en andere organisaties. En elke keer ligt de oorzaak voor de hand: slecht management.
Voorbeeldbaas
Vraag aan iemand hoeveel bazen/managers hij kent en je krijgt een antwoord als ‘O, wel een stuk of dertig denk ik.’ En vraag dan eens hoeveel van deze bazen heel erg goed zijn en als ‘voorbeeldbaas’ zouden kunnen fungeren. Je krijgt dan een antwoord als ‘pff, nou één, misschien twee.’ En als je dan vraagt wat die ene baas dan zo goed maakte blijft het lang stil. Goede bazen doen iets bijzonders wat kennelijk moeilijk is te duiden. Wat ze in ieder geval niet doen (en wat slechte bazen wel doen) zijn zaken als: de baas spelen, haantjes-gedrag, imponeergedrag, instructies geven, details controleren. Nee, goede bazen laten heel ander gedrag zien, zoals: vertrouwen geven, ruimte geven, waardering geven, integer en eerlijk zijn, onbaatzuchtig en ruimhartig zijn, veiligheid bieden.
Laat je niet ziek maken
In Nederland barst het van de slechte managers. En van al die slechte leidinggevenden worden heel veel mensen ziek. En dat waren in essentie de twee belangrijkste redenen om mijn boek Ziek van je baas? te schrijven. Ik wilde ziekmakende en grensoverschrijdende managementstijlen laten zien en uitleggen dat het heel begrijpelijk is dat mensen daar heel erg van balen en soms zelfs ziek van worden. Maar ik wilde tegelijk laten zien dat je van zo’n slechte stijl niet altijd ziek hoeft te worden. Je kunt er vaak ook iets aan doen. De ene keer door alleen of met collega’s met die rare manager het gesprek aan te gaan. Bij een andere leidinggevende stijl door ‘het hogerop te zoeken’. En bij weer een andere stijl ‘onder de radar te blijven’ en te hopen dat de baas snel vertrekt. En soms door zelf te vertrekken. Maar allerbelangrijkst: je laat je toch niet ziek maken door zo’n gekke baas!
Ziek van je baas? beschrijft op een heel toegankelijke en herkenbare manier 34 ziekmakende en grensoverschrijdende managementstijlen in evenzoveel korte anekdotes. Na elke anekdote volgt een uiteenzetting waarom de stijl ziekmakend is en wat jij er als medewerker aan kunt doen om die stijl te overleven, zodat jij niet ziek wordt.
Over Bart Groothuis
Bart Groothuis is zo'n 40 jaar geleden in de automatisering begonnen als WhizKid en IT-nerd. Hij is adviseur op het gebied van harde IT-strategie en -besturing en combineert dat met de zachte kant onder het motto Creëer een band met je klant.