In Hollywoodfilms zie je vaak kwaadwillende robots of softwareprogramma's die het vaak met de mensheid niet al te best voor hebben. Door bovenmatige intelligentie zijn ze in de film de mensheid al snel een stap voor, op weg naar wereldheerschappij, terwijl de mensheid hulpeloos toekijkt. Gelukkig herbergt de film vaak een of meerdere superhelden die vervolgens het kunstmatig intelligente systeem te slim af zijn en zo de gehele wereld redden van de ondergang. Gelukkig maar.
Dat is Hollywood en science fiction, maar toch zien we het afgelopen jaar naast de positieve verhalen, meer en meer verontrustende berichten over kunstmatige intelligentie, gevoed door de kwalitatieve groeispurt van deze nieuwe technologie. Slimme computersystemen kunnen namelijk steeds meer van hetgeen wij als mensen kunnen zoals kijken, luisteren, spreken, onthouden en lezen. Dat heeft nogal wat gevolgen.
Kunstmatige intelligentie is daarom wat mij betreft de meest ontwrichtende technologie van de komende 10 jaar. De kwaliteit van deze technologie is op een aantal vlakken de afgelopen jaren veel beter geworden, met alle gevolgen van dien. Slimme software wordt onze digitale butler. Het snapt steeds beter wie wij zijn, Wat we willen en waarom we dat willen. Een wereld vol mogelijkheden opent zich. Chatbots, slimme virtual assistants zoals de Amazon Echo en autonome intelligente software-assistenten gaan ons steeds meer helpen. Ze gaan ons welvaart, tijdsbesparing, gemak, inzichten en comfort brengen. We gaan gewend raken aan een persoonlijke assistent die 24 uur per dag beschikbaar is en weet wat we nodig hebben voordat we het zelf weten. Net zoals het nu lastig is voor te stellen dat je leeft zonder internet, zo is het over 10 jaar met je persoonlijke assistent.
En slimme KI systemen gaan ons inzichten verschaffen die we nooit voor mogelijk hadden gehouden, antwoorden geven op vragen waarvan we niet wisten dat ze bestonden.
Maar we kunnen onze ogen niet sluiten voor de mogelijk negatieve scenario's: president Poetin van Rusland noemde recent nog dat de koploper op het gebied van kunstmatige intelligentie waarschijnlijk ook de leider van de wereld zou worden. En Elon Musk waarschuwde deze zomer nog de Verenigde Naties over autonome wapens, aangestuurd door kunstmatige intelligentie. Samen met 115 andere experts wees hij op de mogelijke dreiging van autonoom oorlogstuig. En wat te denken van het AI systeem dat op basis van gezichtsherkenningstechnologie met 81% zekerheid iets kan zeggen over iemands geaardheid? Hoe gaan we om met dit soort nieuwe technologie?
Het is daarom verstandig om een potentieel krachtige technologie als kunstmatige intelligentie goed te bekijken: zowel de positieve als minder positieve kanten. En hoe zit het met de impact op de arbeidsmarkt? Welke banen gaan verdwijnen? Krijgen we nieuwe banen ervoor in de plaats? En hoe gaan we om met superintelligentie: wanneer kunstmatige intelligentie buiten het bereik van ons mensen komt?
Wat dat betreft is deze technologische ontwikkeling een tweesnijdend zwaard: vlijmscherp in zowel de mogelijke positieve als de negatieve uitkomst.
Jarno Duursma is trendwatcher en spreker over digitale technologie, auteur van boeken over social media, WhatsApp en Blockchain. Hij is oprichter van innovatieplatform #SMC050 en alumnus van Singularity University in Silicon Valley. Hij is de auteur van De digitale butler.