‘Een sterk zelfbewustzijn maakt medewerkers vitaal en creatief’

Uw boek is getiteld Next Level You. Wat bedoelt u met next level?

Ik zie vaak bij mensen om mij heen dat ze onder druk staan, last hebben van spanning, stress en ruis. In deze staat zijn ze een soort gecomprimeerde versie van zichzelf; ze bevinden zich in een neerwaartse spiraal en leven hun ‘low level you’. Ik help ze daar uit te komen zodat ze veel meer kunnen leven vanuit rust, ruimte, vrijheid, ontspanning en helderheid. Je komt in een opwaartse spiraal, wordt een meer geëxpandeerde versie van jezelf en verruimt je energie en bewustzijn. Dit expanderen is mogelijk op zeven niveaus; in je fysieke lichaam zodat je lekkerder in je vel zit, maar ook op energetisch niveau waardoor je energieker en meer ontspannen bent. In mijn boek beschrijf ik dit zo ook voor emoties, gedachten, aandacht, relaties en manifestaties. Op het niveau van aandacht is het mogelijk je blikveld te verruimen en een bredere focus te krijgen. Relaties en manifestaties gaan over je omgang met anderen en wat je doet in de wereld. Ook daar kun je een vernauwde versie van jezelf in zijn en stappen zetten naar verandering. Mijn boek zoomt in op deze verschillende onderwerpen en leert je daar next level in te gaan. Zodat je bijvoorbeeld van ‘low level’ gedachten naar ‘high level’ gedachten gaat; je denkt eerst negatief, blijft malen maar ervaart geleidelijk meer rust en positiviteit en kunt gedachten loslaten. Ik leer de lezer een innerlijke evolutie te doorlopen op alle niveaus. Zodat ze leren af te stemmen op een andere golflengte. Het is alsof je aan een transistorradio draait; soms blijf je luisteren naar een radiostation op de verkeerde golflengte. Maar door toepassing van ademhalings- concentratietechnieken en mindset oefeningen kun je afstemmen op een andere golflengte en een voor jou fijnere muziekzender kiezen.

We moeten onszelf ‘challengen’ om te veranderen. Hoe weerstaan we in dit proces onze eigen saboteur?

Mijn boek laat je aan de slag gaan met een 10-weekse challenge waarin je innerlijk evolueert. Natuurlijk gaat zoiets niet vanzelf en heb je nodige hobbels te nemen. Mensen doen graag wat ze gewend zijn te doen en stuiten bij verandering nogal eens op een muur van weerstand. Soms is een deel van jezelf zo verknocht aan gewoonten dat je er lastig afscheid van kan nemen. Maar door die muur te slechten en belemmeringen weg te nemen, kun je de eerste stappen zetten naar verandering. Ik noem in mijn boek acht valkuilen die leiden tot energieverlies tijdens je challenge. Je bent bijvoorbeeld gefocust op kortertermijnresultaten en stopt al snel met oefenen. Heel erg jammer want als je volhoudt, merk je dat je lichaam – in het bijzonder je brein en zenuwstelsel – zich gaat aanpassen aan die nieuwe manier van zijn. Neem daarom de tijd voor de veranderingen die je wilt aanbrengen in je leven en wees je bewust van je innerlijke saboteur. De volgende gedachten of emoties dringen zich vaak op: ’ik kan het niet’, ‘het is niets voor mij’ of ‘het is allemaal veel te zweverig’. Maar op het moment dat je je bewust bent van deze gedachten en ze ziet als een vorm van conditionering, kun je er boven gaan hangen. Door er van een afstand naar te kijken, besef je dat het maar gedachten zijn en kom je los van die saboteur; je hebt die gedachten maar je bent ze niet.

Een van de valkuilen is jezelf verdoven als ontsnapping.

Verdovingsmiddelen maken dat je een onderliggende emotie niet hoeft te voelen. Alcohol, drugs en roken zijn directe verdovers. Indirecte verdovers zijn bijvoorbeeld scrollen op social media en een overvolle agenda. Door voortdurend druk in de weer te zijn, maakt je lichaam dopamine aan. Je krijgt een dopamineshot als er een mailtje binnenkomt, iemand je ‘liket’ op social media of je een kleine taak hebt afgerond. En als je niet oppast, wil je telkens die volgende ‘rush’ ervaren; je zit als het ware in een muizenrad en blijft maar rondrennen. Toch kun je leren uit dat rad te stappen en voor jezelf een andere radiofrequentie te selecteren. Zodat je vanuit een ander perspectief naar zaken gaat kijken, ze op een andere wijze beleeft. Tijdens een training vertelde iemand ‘s ochtends na het opstaan direct zijn telefoon te checken op mail van werk. Nu begint hij de dag met een douche, gaat hierna mediteren en voelt minder aandrang om na het wakker worden meteen de telefoon te pakken. Zijn behoefte aan input en dopamineshots is afgenomen en dat maakt hem rustiger. Hierdoor heeft hij meer aandacht voor zijn dagelijkse taken en is zijn werkplezier toegenomen.

Waarom is zelfbewustzijn een belangrijk startpunt voor emotionele intelligentie?

Heel vaak laten we ons leiden door een bepaalde emotie en denken daar op te moeten reageren. Je krijgt bijvoorbeeld een mail van een collega, bent geïrriteerd en stuurt direct een reply. Dit is allesbehalve emotioneel intelligent omdat je handelt vanuit jouw vaste reactiepatronen. Door zelfbewustzijn te trainen, neem je afstand van je gedachten en emoties en leert daar eerst naar te kijken voordat je reageert. Hierdoor ontstaat er ruimte tussen de stimulus – de prikkel – en de respons. Deze stimulus en respons zijn in het dagelijks leven heel vaak een geheel. Door het creëren van die ruimte sta je stil bij wat er gebeurt, heb je oog voor jouw eerste reactie alvorens die ook daadwerkelijk te geven. Met een helicopterperspectief kun je een reflexmatige reactie ombuigen naar een meer constructieve respons. Hoe werkt dat in je brein? Door afstand te nemen, kijk je scherper naar je gevoelens vanuit de prefrontale cortex waar rationeel denken plaatsvindt en je emoties kunt reguleren. Hiermee voorkom je een primaire reactie vanuit je amygdala, de alarmknop die gevaar herkent en fysieke stress veroorzaakt. Meditatie is overigens een goede manier om je prefrontale cortex verder te ontwikkelen en zo je emoties beter te managen.

Mentale veerkracht ontstaat door in ons hoofd snelwegen te doorbreken en bospaden aan te leggen, schrijft u. Kunt u dit toelichten?

Je brein bevat een groot aantal neuroverbindingen. Alles wat je doet, denkt en ervaart, vormt de structuur en functie van je hersenen. Als je in het dagelijks leven voortdurend bepaalde handelingen herhaalt, legt het brein linkjes aan. Stel we skippen dit interview en proberen samen te jongleren, dan lukt dat niet in vijftig minuten. Na drie maanden intensief oefenen is de kans van slagen groter, omdat ons brein nieuwe linkjes heeft aangelegd en we nieuwe vaardigheden hebben geleerd. Vaak zijn onze denk- en reactiepatronen het gevolg van verbindingen die in het brein zijn ontstaan op basis van ervaringen uit het verleden. Kreeg je vroeger weinig waardering van mensen uit je omgeving, dan is je huidige gedrag een resultante daarvan – jouw brein is immers gewend aan deze setting. Toch kun je dit leren doorbreken door niet die snelweg te volgen die je brein op basis van alle conditionering heeft aangelegd. Je neemt nieuwe initiatieven en legt zo nieuwe neuroverbindingen aan. Aanvankelijk vergt dit moeite omdat je van die snelweg afslaat en het oerwoud in gaat. In dit oerwoud vormt zich geleidelijk een bospaadje en naarmate je die vaker bewandelt, ontstaat er mettertijd een nieuwe snelweg en brokkelt de oude snelweg steeds verder af. Zo werkt het ook met meditatie; als jij meer gaat mediteren legt je brein nieuwe neuroverbindingen aan en ervaar je op den duur meer rust, liefde en energie.

Het succes van de innerlijke evolutie van medewerkers kan in grote mate bijdragen aan het succes van de organisatie.

Een organisatie die bewust investeert in de innerlijke evolutie van haar mensen vergroot hun vitaliteit. Hierdoor neemt hun bevlogenheid toe, voelen ze zich gelukkiger op hun werkplek en hebben ze meer betrokkenheid met het bedrijf. Dankzij een sterker zelfbewustzijn zijn medewerkers creatiever, durven ze eerder feedback te geven en hebben meer plezier in wat ze doen. Dit heeft een positief effect op de manier waarop ze samenwerken met collega’s, klanten en leveranciers. Hun grote betrokkenheid verspreidt zich druppelsgewijs naar anderen en dat verandert het collectief bewustzijn van de organisatie. Deze verandering maakt het mogelijk om een gedeelde set aan waarden op een andere manier te gaan voeden. Binnen een organisatie ben je vaak gewend zaken op een bepaalde manier aan te pakken, maar dit kun je ook samen veranderen. Verder krijgen mensen een sterkere binding met het bedrijf als ze merken dat ze ook spiritueel mogen groeien. Ze tonen hierdoor een sterkere bereidheid om voor de organisatie te blijven werken.

Wat verstaat u onder next level leiderschap?

Ik bedoel daarmee dat je als leider leert je eigen innerlijke frequentie te verhogen. Zodat je op een andere manier omgaat met je mensen en je organisatie. In mijn boek vermeld ik tien kwaliteiten voor innerlijk leiderschap afkomstig uit de yoga-filosofie. Een kwaliteit is hebzuchtloosheid. De belangrijkste vraag daarbij is wat je nu echt nodig hebt om dingen voor elkaar te krijgen. Zowel als persoon, maar ook als team of organisatie. Kijk als ondernemer of medewerker wat er concreet vereist is om de bedrijfsmissie te volbrengen. Mijn advies is om onnodige verspillingen van tijd, geld, energie en denkvermogen te verwijderen. Met denkvermogen bedoel ik dat je als organisatie bijvoorbeeld enorm veel tijd en energie steekt in een marketingcampagne voor een product dat minder goed aansluit op de markt. In plaats van krampachtig vast te houden aan zo’n campagne, kun je ook een ander perspectief innemen en bekijken of het probleem niet eerder zit in het product of je propositie. Kom dus tot de kern en focus meer op wat er echt toe doet. Nog een belangrijke kwaliteit is eigenaarschap. Neem niets wat niet van jou is – het gaat hier niet alleen om geld of tastbare zaken maar ook over tijd, energie, lof of waardering. Je neemt ook verantwoordelijkheid voor fouten van jezelf of je organisatie, stimuleert anderen om ook eigenaarschap te nemen door het goede voorbeeld te geven. Dat laatste is zeer belangrijk. In de praktijk gaat het daar regelmatig mis. Werk dus integer, zeg wat je doet en doe wat je zegt.