Al bladerend door de inhoudsopgave valt meteen de volledigheid op. Alle elementen rond het thema training geven komen terug: van de startvraag (waarom trainen?), via het ontwikkelen van trainingsprogramma's, het bepalen van de doelgroep, naar het evalueren.
Daarmee onderscheidt 'Trainen met hart en ziel' zich nog niet van andere literatuur over trainingen. Dat doet dit boek wel met de volledigheid die Blankestijn zich getroost: het hoofdstuk over Transfer bijvoorbeeld is zeer uitgebreid en staat zowel voor beginners als meer ervaren trainers boordevol nuttige theorie. De afwezigheid van een index is met dit uitgebreide boek dan ook een gemis.
Centraal in dit boek staat het door de auteur zelf ontwikkelde programmeerkristal, waarbij Doelen, Inhoud, Trainer, Deelnemer, Randvoorwaarden, Deelnemers, Middelen en Werkpraktijk aan elkaar worden gelinkt. Daarnaast is er nog het Management en de Organisatiecontext. Hoe deze thema's zich tot elkaar verhouden, wordt wel schematisch toegelicht (het Kristal), maar het gevoel blijft hangen dat een willekeurige opsomming van de noodzakelijke ingrediënten had volstaan. Temeer omdat niet duidelijk wordt hoe de relatie tussen de verschillende elementen precies zit. Dat gevoel wordt versterkt door de opmerkingen van de auteur over ontwerpen als organisch proces, en de mogelijkheid om steeds een ander thema als startpunt te nemen.
De theorie van het programmeerkristal komt op verschillende plaatsen in het boek terug. Het blijft trouwens niet bij theorie. Het aardige van dit boek van Silvia Blankestijn is dat ze theorie afwisselt met meer praktische zaken zoals richtlijnen en lijstjes. Bijvoorbeeld de valkuilen bij coachen op persoonlijke doelen: 'Vragen naar het Waarom' en 'Eigen stokpaardje op je deelnemer projecteren'. Hier spreekt de schrijfster vanuit haar praktijk en laat ze zien dat ze een brede ervaring heeft met trainen. Het maakt de hoofdstukken leesbaar en eenvoudiger toepasbaar. Dat niet alle voorbeelden hierbij even actueel zijn – er staan uitgebreide beschrijvingen in van cases met zelfsturende teams – is haar vergeven.
Aardig aan het boek is dat Silvia Blankestijn niet schroomt om haar persoonlijke visie te geven. Zoals bijvoorbeeld de wijze waarop ze de Roos van Leary inzet om weerstand onder de deelnemers te analyseren en te verlagen. Niet de gangbare manier om 'Leary' te gebruiken, wel een verfrissende. Dat is de reden dat het boek ook voor gevorderde trainers fijn materiaal is: je wordt weer even geprikkeld dat trainingen ook anders kunnen.
Het werk is – met bijna 400 pagina's – erg uitgebreid, waarbij theorie en praktijk goed afgewisseld wordt. Vanuit de praktische invalshoek kan het boek prima als leerboek gebruikt worden. Door de volledigheid is het daarnaast ook een prima naslagwerk.
Over Sven Laudy
Sven Laudy is als bedrijfskundige werkzaam voor Quicken Organisatie Adviseurs. Zijn specialisme in groepsdynamica zet hij in om de samenwerking van teams binnen organisaties te verbeteren. Sven is bereikbaar via sven@quickenadvies.nl.
