Allianties voor een duurzame toekomst - ‘Een waardevol en bruikbaar perspectief’

Verschil leidt inmiddels steeds vaker tot strijd en we verliezen uit het oog dat we elkaar nodig hebben. Die gruwel lijkt soms onoplosbaar en precies daarom is Allianties voor een duurzame toekomst interessant. Het laat zien hoe organisaties tot succesvolle samenwerking komen, wat dat vraagt aan investering en welk rendement dat oplevert. Voor organisatie- en veranderprofessionals is de waarde van dit boek dat de auteurs:

• De totstandkoming en levensfasen van allianties beschrijven

• Twaalf paradoxen bespreken waar je in allianties mee te maken hebt

• Een veranderkundige invalshoek hanteren: samenwerken als spel

• Met twee uitgebreide cases de praktijk van twee wereldwijde allianties analyseren

Paradoxen

De paradoxen vind ik prachtig materiaal. Toch eerst maar even een persoonlijke noot. Ik hou van puzzelen en ingewikkelde vraagstukken. Lang dacht ik dat samenwerken het leukste is dat er is, wie vindt dat nou niet? Samen kan je meer en verschil is interessant. In een steeds complexere en spannendere wereld is het begrijpelijk dat we meer en meer houvast zoeken in eenvoud. Het mooie van de twaalf paradoxen is dat ze niet op te lossen zijn, het is nooit of de ene kant of de andere kant. En het zijn er ook nog eens twaalf! Wil je echt samenwerken en omgaan met verschil, dan moet je dus wel aan de bak. Dit boek geeft je het vertrouwen dat dat kan en laat je zien hoe dat kan.

Ordeningskracht

Dan de professionele notie die de auteurs meegeven over het werken met paradoxen. Elk van de vier levensfasen van allianties kent drie paradoxen. Dat is knap gevonden van de auteurs en ik vermoed dat we hier een sterk staaltje van Boonstra’s ordeningskracht zien. Natuurlijk is die ordening niet zo strikt als het model suggereert, want waarom zou bijvoorbeeld vertrouwen in mensen v.s. vertrouwen in systemen na de formeringsfase minder relevant zijn? Het lijkt mij eerder een doorlopende paradox en is misschien wel de meest fundamentele. Wanneer je met een andere ordeningsbril kijkt zie je nog iets bijzonders aan de twaalf: er zijn er maar twee die over (bedrijfsmatige) inhoud gaan, alle andere gaan vooral over relationele vraagstukken bij het ontwikkelen van samenwerking tussen organisaties.

Bijzonder onderzoeksmateriaal

Met die blik heb ik ook de cases gelezen. Die zijn sowieso interessant, want bijzonder onderzoekmateriaal. Ze bieden kijkjes in de keuken van een internationale alliantie in managementonderwijs en een wereldwijde alliantie van financiële instellingen die ethisch bankieren.

De toegankelijk geschreven cases zijn geordend naar de levensfasen en paradoxen. Als je daar doorheen kijkt dan zie je dat het deze bedrijven en de mensen inderdaad om meer gaat dan het ‘zakelijke’ resultaat. Natuurlijk is dat belangrijk en zeker geen bijproduct. Tegelijk zie ik ook de inspanning én waarde van het investeren in alle relationele puzzels, misschien als motief op zichzelf, maar duidelijk ook vanuit het geloof dat dat nodig is voor de uiteindelijke gezamenlijke grotere prestatie. Daar profiteren de betreffende organisaties zelf van, net als de studenten en klanten die geen foute bank willen.

Waardengedreven leiders

In het slothoofdstuk schrijven de auteurs over de kwaliteiten van waardengedreven leiders. Hun veelzijdige profiel geeft hoop. Vooral hun oog voor relaties en samenwerking is waardevol, in de context van het vraagstuk waar ik mee opende. Zij brengen mensen bij elkaar, organiseren samenwerking, signaleren spanningen en maken conflicten bespreekbaar. Collegialiteit, omgaan met verschil én wederzijds vertrouwen zijn daarvoor de basis. Kenmerkend voor hun handelen is dat ze meer luisteren dan praten. Met die blik op de toekomst komen we verder.

Allianties voor een duurzame toekomst van Jaap Boonstra en Marcos Eguiguren biedt een waardevol en bruikbaar perspectief op hét vraagstuk van dit moment.