In mijn gesprekken met zorgorganisaties komt vaak aan de orde dat ze meer willen digitaliseren (Digital Health), ze willen meer buiten de grenzen van hun instellingen informatie delen en willen de patiënt/cliënt beter van dienst zijn. Het laatste staat bekend als eHealth. Waarbij mijn perceptie is dat er veel over gepraat wordt (al enkele jaren), maar nog relatief weinig wordt toegepast. In het boek Beter met eHealth in 60 minuten worden enkele leuke en interessante voorbeelden van eHealth gegeven, maar wordt ook geconstateerd dat eHealth nog een weg te gaan heeft.
Liesbeth Meijnckens, auteur van het boek Beter met eHealth in 60 minuten, werkt in de praktijk als zelfstandig adviseur op het gebied van eHealth. Haar kennis en ervaring is daarmee terug te vinden in dit boek, dat een mooi overzicht geeft van wat eHealth is, verschillende soorten van eHealth, valkuilen voor implementatie en manieren om een implementatie aan te pakken.
In hoofdstuk 1 wordt eHealth beschreven, als het gebruik van ICT en internet in de gezondheidszorg. Dat is wel een brede definitie, maar volgens mij ook weer te smal. Niet voor alle eHealth toepassingen heb je internet nodig.. Vervolgens wordt het gebruik van eHealth bij zowel zorggebruikers als bij zorgverleners toegelicht. Hierbij wordt geconstateerd dat zorginstellingen zich veelal gefocust hebben op het implementeren van een elektronisch patiëntendossier. De overheid stelt geen financiering hiervoor beschikbaar. Recent, na publicatie van het boek, is echter bekend geworden dat de overheid 20 miljoen euro extra gaat steken in eHealth, waardoor wellicht de volgende stap genomen kan worden.
EHealth is eigenlijk een verzamelnaam voor toepassingen, in hoofdstuk 2 wordt de rijkdom aan toepassingen toegelicht. Feitelijk zijn er 5 velden van eHealth-toepassingen:
- e-informatie: verstrekken relevante, betrouwbare en vindbare informatie over gezondheidszaken. Een mooi voorbeeld dat hier genoemd wordt is thuisarts.nl.
- e-preventie: toepassingen die je helpen om je gezondheid te verbeteren, zoals online zelfhulpcursussen.
- e-services: toepassingen die dienstverlenend zijn voor de client zoals via internet maken van afspraken of een reminder voorafgaand aan je afspraak in het ziekenhuis.
- e-zorg: gebruik van alle digitale mogelijkheden die direct ten goede komen aan behandeling, hulp en/of begeleiding in het primaire zorgproces, met name in de contacten tussen cliënten en zorgverleners. Voorbeelden zijn internettherapie, beeldbellen en medicatiebegeleiding op afstand. Dit is in mijn ogen de pure vorm van eHealth.
- e-wonen: technieken om zo lang mogelijk de zelfstandigheid te bewaren en thuis te kunnen blijven wonen, zoals personenalarmering en bewegingsdetectoren.
eHealth biedt voor- en nadelen (o.a. verminderd contact patiënt-zorgverlener wordt vaak genoemd). In hoofdstuk 3 worden deze beschreven vanuit perspectief van zorggebruiker en zorgverlener. Daarnaast wordt een aantal onderzoeken gepresenteerd naar het effect van eHealth. Helaas zijn er nog relatief weinig onderzoeken gedaan. De wel verrichte onderzoeken geven een positief beeld van het effect van de inzet van eHealth.
Bezint voor ge begint is het uitgangspunt voor veel projecten. Voor eHealth is dit niet anders, de schrijver definieert dit als ‘Weten wat je wilt en waarom’. Hoofdstuk 4 geeft aan hoe eHealth geïmplementeerd kan worden en waar je rekening mee moet houden (strategie van de organisatie, verandermanagement et cetera).
Elk hoofdstuk wordt afgesloten met praktijkvoorbeelden, deze zijn erg interessant om te lezen. Hoewel ik bekend ben met ICT in de zorg, gaf dit boek me een mooi overzicht en bevestigde het mijn beeld van het gebruik van eHealth in de zorgsector. Het boek is daarmee zeker een aanrader voor mensen die te maken hebben met ICT in de zorg, van zorgverleners tot ICT-ers.
Jan Hoogstra is zelfstandige, IT-consultant. Hij voert opdrachten uit op het gebied van beoordeling en advisering over IT-gerelateerde onderwerpen in de zorgbranche. Zo is hij programmamanager, projectmanager en adviseur op het gebied van bijvoorbeeld IT-strategie en pakketselecties.
Over Jan Hoogstra
Jan Hoogstra heeft meer dan 25 jaar ervaring als IT-adviseur en IT-auditor bij grote accountants- en adviesbureaus. Tijdens zijn loopbaan heeft hij veel opdrachten gedaan op het gebied van informatiebeveiliging en optimalisering van de inzet van IT. Jan is directeur bij CognoSense, dat gespecialiseerd is in de menselijke kant van IT.