Hoe heeft het zover kunnen komen? met als ondertitel ‘Een frisse blik op de gezondheidszorg’ is zo’n boek. Auteur Peter Kapitein, mede-oprichter van Alpe d’HuZes en gezondheidsactivist via Inspire2Live, maakte al eerder veel indruk met zijn boek ‘Ik heb kanker …. en ik leef een goed, gelukkig en gezond leven’, heeft een confronterende en heldere karakterschets geschreven over de gezondheidszorg aan de hand van de ziekte kanker.
Medisch Industrieel Complex
Door zijn eigen ziekte kanker kwam Peter Kapitein in het medisch circuit terecht. Hij bouwde door zijn ervaringen kennis op van de gezondheidszorg en ging daarmee door nadat zijn ziekte succesvol was bestreden. Via de tip van een vriend die hem aanraadde zich eens te verdiepen in het Militair Industrieel Complex vielen bij Peter Kapitein de puzzelstukjes op zijn plaats. ‘Je gaat het pas zien als je het door hebt’ zei Johan Cruijff hierover ooit, maar daarmee was in dit geval het complete verhaal nog niet verteld.
Een verdere verdieping via het Financieel Industrieel Complex (waarover Joris Luyendijk schreef in zijn boek ‘Het kan niet waar zijn’) leidde uiteindelijk tot het boek ‘Hoe heeft het zover kunnen komen’ waarin Peter Kapitein het Medisch Industrieel Complex zeer adequaat en volledig beschrijft. Een Complex waarin patiënten, patiëntenorganisaties, artsen, zorgverzekeraars, overheid, wetenschappers en medische industrie onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en, nog meer dan dat, samen een ongewenste situatie in stand houden.
Verandering van binnenuit
Omdat Peter Kapitein met zijn (medische) geschiedenis midden in het Medisch Industrieel Complex acteert, beschikt hij over heel veel achtergrondinformatie, die hij via het boek ook in ruime mate deelt. Een van de weetjes is dat de ontwikkeling van medicijnen tegen kanker gemiddeld 1 miljard euro en circa 10 jaar doorlooptijd kost. Veel van die doorlooptijd (circa 6 jaar) is gemoeid met wet- en regelgeving over het intellectueel eigendom, de privacy en het regelen van de winsten en vergoedingen. Verloren tijd vanuit het oogpunt van de patiënt die hier geen enkele inspraak of zeggenschap over heeft.
De strijd om van kanker een chronische in plaats van een dodelijke ziekte te maken ondervindt dus grote hinder van de inrichting van het Medisch Industrieel Complex. Een oplossing is wel voor handen, maar langzaam te realiseren. Net zomin als bij het Militair of Financieel Industrieel Complex werkt afscheid nemen van alle betrokkenen niet. De huidige spelers binnen dit Complex zullen de veranderingen van binnen uit in gang moeten zetten is de mening van Peter Kapitein.
De patiënt (weer) centraal
Het bestaansrecht van de gezondheidszorg vindt zijn oorsprong bij de patiënt en niet andersom. Toch acteren alle betrokkenen binnen het Medisch Industrieel Complex vanuit de tweede invalshoek en moet de patiënt toekijken. In zijn boek pleit Peter Kapitein terecht voor het zelfbeschikkingsrecht van patiënten aan de hand van het voorbeeld van het eerder ter beschikking stellen van experimentele medicijnen als de patiënt daar behoefte aan heeft. Het biedt de kans op verlenging van een leven dat bij het niet eerder ter beschikking stellen onbenut zou zijn gebleven. En zo zijn er wel meer concrete oplossingen die Peter Kapitein in het laatste hoofdstuk van zijn boek aandraagt. De patiënt dient (weer) centraal te staan in de gezondheidszorg en direct betrokken te worden bij besluitvorming over de gezondheidszorg. Dat is het pleidooi dat door het gehele boek heen te lezen valt.
Eerlijk, oprecht en met respect
Dat Peter Kapitein geen enkel onderwerp onbenoemd laat en daarbij geen blad voor de mond neemt, maakt dat je na het lezen wel even moeten bijkomen. Waarvoor Peter Kapitein enorm grote bewondering verdient, is de wijze waarop hij eerlijk, oprecht én met respect alle scheefgegroeide situaties en misstanden weet te benoemen, zonder dat hij bedrijven, organisaties of mensen daarmee beschadigt. De ondertitel van het boek ‘Een frisse blik op de gezondheidszorg’ dekt wat dat betreft de lading volledig. Door het gehele boek heen merk je in alles de betrokkenheid van Peter Kapitein bij en de zorgen over het probleem en de partijen die een onderdeel uitmaken van dat probleem.
Dit kan ook (niet) waar zijn
Wat tenslotte opvalt is de gelijkenis met het boek Dit kan niet waar zijn van Joris Luyendijk op het gebied van inhoud, oorzaak probleem en relevantie voor de maatschappij. Van het boek van Luyendijk over de bankensector en de zoektocht naar de oorzaken van de financiële crisis werden meer dan 300.000 exemplaren verkocht en het werd bekroond met de NS Publieksprijs 2015. Tot nu toe kan het boek van Peter Kapitein daar (nog) niet aan tippen, maar die verkoopaantallen en de aandacht van een breed publiek verdient het boek wel. Gezondheid raakt namelijk net als financiële positie iedereen in onze samenleving. Misschien nog wel met meer impact, maar dat zal ieder mens afhankelijk van zijn of haar situatie verschillend invullen.
Het boek Hoe heeft het zover kunnen komen? Een frisse blik op de gezondheidszorg is baanbrekend en een must-read. Niet alleen vanwege zijn volledige beschrijving van het Medisch Industrieel Complex, maar nog meer vanwege de openheid van Peter Kapitein en de creatie van bewustwording bij alle direct betrokkenen in de farmaceutische industrie, de overheid, de wetenschap, de zorginstellingen en last but not least de patiënten. Het kopen c.q. lezen van dit boek en het delen van deze recensie via social media zou daar een bijdrage aan kunnen leveren.
Onwetenheid vormt namelijk de basis van onbewust de verkeerde dingen doen in de strijd tegen kanker. Om die strijd te winnen zijn er nog vele inspanningen nodig. De inspanning van Peter Kapitein met zijn boek en de beschrijving van het Medisch Industrieel Complex verdient een bredere aandacht en verdere actie in de samenleving. Actie in het belang van de patiënten die wij allemaal vast en zeker in onze directe omgeving hebben rondlopen.
Deze recensie is geschreven door Peter Streefkerk. Op dinsdagmiddag 23 mei 2017 organiseren Inkopers tegen Kanker (ITK) voor de 3e keer een inhoudelijk seminar. Dit keer met de titel ‘Zeven eigenschappen van een succesvolle inkoop’. Doel van dit seminar is inkopers en mensen die op de een of andere manier betrokken zijn bij het inkoopproces, nadrukkelijk aan het denken zetten over inkopen en wat dat betekent voor hun bedrijf of organisatie. Een van de sprekers is de auteur van het boek Hoe heeft het zover kunnen komen? Peter Kapitein, die een van de zeven eigenschappen (verandering) behandelt. Het seminar is ook interessant voor mensen die tijdens hun werk te maken hebben met inkopen en de inkoopfunctie: managers, budgethouders, controllers, projectleiders, juristen, contractmanagers en zzp-ers. Bekijk de website www.seminaritk.nl voor de rest van het uitdagende programma en meld je aan. Managementboek.nl is een van de sponsors van dit seminar. De opbrengst komt ten goede aan KWF.
Over Peter Streefkerk
Peter Streefkerk is eigenaar van Respect Inkoopconsultancy. Hij is actief met interim-management, advisering, projectmanagement, training en coaching op het gebied van contractmanagement en inkoop. Hij is auteur van boeken over contractmanagement en inkopen. Met Octavia Siertsema maakt bij een podcast over aanbesteden.