Ik vind Anticipeer, de kunst van visionair en inspirerend leiderschap een indrukwekkend boek. Het volgende raadsel uit het boek is al aan mijn hele familie voorgelegd, omdat het in de kern precies aangeeft, op een niet te ontkennen manier, dat we allemaal ‘gevangen’ zitten in onze eigen gedachten. En die gedachten belemmeren ons vaak in het vinden van nieuwe oplossingen. Het raadsel gaat zo: ‘Tijdens een bezoekje aan zijn geboorteplaats kwam Fred een oude bekende tegen. Hé Fred, hoe gaat het met je? Volgens mij hebben we elkaar al zeker tien jaar niet meer gezien. Inderdaad antwoordde Fred. Met mij gaat het prima, en met jou? De kennis antwoordde: Ik ben inmiddels getrouwd, maar met iemand die jij niet kent. En dit is mijn dochter. Fred keek het kleine meisje aan en vroeg haar naar haar naam. Ik heet hetzelfde als mijn moeder, zei het kleine meisje. Fred zei: Dan durf ik te wedden dat jij Susanne heet.’ Hoe wist hij dat? Het antwoord staat op bladzijde 240, bij voetnoot 37. Té leuk om het hier te verklappen.
Rob-Jan de Jong is één van de vijf faculteitsleden van het Global Strategic Leadership-programma van Wharton Executive Education en een internationaal gewild spreker en consultant. Hij doceert op gerenommeerde business-scholen als Wharton, Thunderbird, Skolkovo en Nijerode en heeft, volgens de achterflap, met bedrijven als Total Oil, ING, HCL, Schneider Electric, PHILIPS, RasGas en andere grote en middelgrote organisaties gewerkt. En hij woont gewoon in Bilthoven. Volgens De Jong zijn er maar weinig leiders die de kunst van het vooruitkijken beheersen, ondanks het feit dat het ontwikkelen van een toekomstgericht perspectief algemeen, ook door hen zelf, als essentieel wordt beschouwd. Rob-Jan de Jong vindt, op basis van zijn jarenlange ervaring met dit onderwerp, dat iedereen zijn visionaire kant kan en moet verbeteren. Aanzienlijk verbeteren zelfs. Waarom? Omdat je de rest van je leven in de toekomst gaat doorbrengen. Om je visionaire kant te ontwikkelen, behandelt het boek vier onderdelen: 1) visionaire inhoud 2) visionair vermogen 3) visionair karakter 4) visionaire communicatie. Het ontwikkelen van je visionaire kant verloopt op dezelfde manier als andere dingen die je hebt geleerd, van fietsen tot wiskunde en van technische vaardigheden tot managementvaardigheden. De eerste fase is het bewust worden en begrijpen van verschillende principes. Daarna moet je het oefenveld betreden en je talenten, misschien zelfs je verborgen talenten, gaan ontdekken en benutten. Op de website www.visionarycapacity.com/practices staan veel oefeningen om mee aan de slag te gaan. Door het boek heen staan ook QR-codes, waardoor je toegang krijgt tot meer details, achtergrondinformatie, bronnen, video-ondersteuning en ander mediamateriaal. Doen, want de oude Confucius zei al: ‘ik hoor en ik vergeet, ik zie en ik onthoud, ik doe en ik begrijp’.
Een schitterend boek! Zelden komen dit soort managementboeken ter recensie op mijn bureau. Goed geschreven, rijk gedocumenteerd en zeer tot he point. Nog gauw een paar voorbeelden. ‘De geestelijke overschrijding van de grenzen van het onbekende is de bron van alle menselijke creativiteit. Grenzen overschrijden is zowel de erfenis als de taak van de mens en het toekomstbeeld is hierbij de stuwende kracht’ (Fred Polak, The image of the future). ‘Verbeelding is belangrijker dan kennis’ (Albert Einstein). ‘We have a one-watt mind in a megawatt world’ (James Adams). ‘We trekken snel en gemakkelijk een kortzichtige, fantasieloze en dogmatische conclusie’ (Rob-Jan de Jong). ‘Wat we zien wordt vaak bepaald door wat we bereid zijn te zien’ (Paul Schoenmaker en George Day). ‘Tijdig herkennen betekent niet als eerste uitvinden. Je wilt een van de eersten zijn om het teken van verandering op te merken, te benutten, in je toekomstvisie op te nemen en er wellicht mogelijkheden mee creëren. Jeff Bozos (Amazon.com), Michael Dell (Dellcomputers) en Larry Page (Google) hebben geen van allen het internet uitgevonden, of de detailhandel, of de verkoop op afstand of zoekmachines. Maar ze waren wel bij de eersten die de mogelijkheden ervan inzagen’ (Rob-Jan de Jong).
Binnenkort is het Sinterklaas en Kerst. Als ik u was, zou ik alle leden van uw Managementteam Anticipeer, de kunst van visionair en inspirerend leiderschap cadeau geven. Dan kunnen ze op bladzijde 240 lezen, waarom ze niet wisten wat Fred wèl wist. En daar wordt u allemaal beter van. Een prachtboek!
Arie Buvens heeft sinds 2003 zijn eigen adviespraktijk: Interim adviespraktijk Buvens Bv. Na een carrière in de vakbeweging was hij twintig jaar werkzaam in directionele en bestuurlijke functies in de (geestelijke) gezondheidszorg.
