Wat stilte met je hersenen doet

Voorwoord 11

1 Een stil lichaam 19
De hersenen in rust 21
De donkere energie van de hersenen 23
Lui zijn, hoe moeilijk is dat? 27
Niksen voelt nutteloos 29
Hyperactiviteitskwalen 31
Een verhoogd risico op ziekten 35
Beter ademhalen, beter leven 37
Weldadige hartgolven 39
Stress: ‘een hartslag als het geroffel van een groene specht’ 41
In een wereld van stilte duiken 42
Luisteren naar je lichaam 43
De kracht van differentiële ontspanning 45

2 Stilte om je heen 49
Het werkt me op de zenuwen 51
Dood door lawaai 52
Het binnenoor in gevaar 54
Totale stilte, een mythe 56
Gezonde geluiden 58
De stilte in de natuur 60
Geef je creativiteit een boost in het bos! 62
Kamer met uitzicht 62
De kleine geluiden van de natuur 64
Stilte oefenen volgens Thoreau 65

3 Stilte in aandacht 67
Als onze hersenen uitgeput raken 68
Pressie en prestatie in balans 70
Bescherm je prefrontale cortex 72
Is er nog een piloot aan boord? 74
Wanneer het brein opbrandt 76
We beheersen onze stemming en emoties niet goed 78
Ons brein heeft rust nodig 79
Je neuronen schoonspoelen 80
Alzheimer voorkomen? 82
Laat je neuronen groeien! 83
Hoe bedrijven zich laten inspireren door wijze mensen 84

4 Stilte om in weg te dromen 87
De droom van Kekulé 87
Profi jt trekken van mijmeren 88
Het spook van de negatieve gedachten 89
Stop met dromen! 91
Vinden zonder te zoeken 93
De boomstructuur van het denken 95
Een belemmering opheffen 97
Superbrein! 99
De sleutel tot sportsuccessen 101
Beter (een beetje) afgeleid 102
De geheimzinnige toestand van rust 103
Wegdromen en het geheim van onthouden 105
De geheimen van het geheugen 107
Reizen in de tijd 108
Het ‘geheugen van de toekomst’ 109
Dromen dat je iemand bent 111
Een bron van veerkracht op elke leeftijd 112

5 Stil luisteren 115
Stil, ik luister naar je 117
Leegte scheppen om die goed te kunnen vullen 119
Acht seconden aandacht 120
Onze innerlijke stemmen 121
Wanneer de hersenen gaan resoneren 122
Inlevingsvermogen in het theater 124
Goed luisteren is van biologisch belang 125
Een luisterend oor is van invloed op
overlevingskansen 127
Oxytocine, het hormoon voor rust en veiligheid 128

6 Stilte voor de ogen 131
Rust gaat via onze ogen 134
Kun jij je ogen sluiten? 135
Een visuele breedbandverbinding 136
Dalí sliep niet tijdens zijn siësta’s 137
Minuscule hersenpauzes 139
Gesynchroniseerd knipperen 140
Een vreemde samenhang met empathie 140
Experts in stemherkenning 142
Versterkte emoties 143
Een gevoel van onveiligheid 144
Goed voor het geheugen 145
De luxe van leegte 146

7 Stilte in meditatie 147
Het land waar stilte koning is 148
De juiste zithouding 150
Zelfobservatie 151
Twee verschillende technieken 153
In de mentale bioscoop 155
Mindfulness 156
Ontspanning en alertheid afwisselen 157
En het defaultnetwerk neemt het over… 158
De metafoor van de visser 159
Hoe bescherm je jezelf tegen piekeren? 160
Wat zijn de gevolgen van dat gepieker? 162
Een verstoorde defaultmodus door trauma’s uit
de kindertijd 163
De kracht van meditatie 164
Aandacht als behandeling 165
Beter in je vel zitten 166

8 Een stil zelf 169
Het geluid laten verstommen 171
De grote Stilte 172
Het zelfgevoel op een ander spoor 174
De hersengebieden van het ‘zelf’ 175
De kleur van diepe meditatie 177
Een ‘diep heden’, weids als de hemel 179

Epiloog - Durf stil te zijn 181
Noten 185