De strijd tegen faillissementsfraude
De rol van de rechter-commissaris bij signalering van faillissementsfraude
Paperback Nederlands 2023 9789088633348Samenvatting
Al decennialang wordt een hardnekkige strijd tegen faillissementsfraude gevoerd. De schade die voortkomt uit faillissementen waarin fraude wordt gepleegd loopt richting de 2 miljard euro per jaar – dat bedrag lopen schuldeisers, waaronder ook de Belastingdienst mis. Naast deze financiële en maatschappelijke schade ondermijnt faillissementsfraude ook het vertrouwen in het handelsverkeer en leidt het tot normvervaging.
Volgens de wetgever is de curator de aangewezen persoon om onregelmatigheden in faillissementen aan te pakken. Met de invoering Wet versterking positie curator in 2017 is de fraudesignalerende rol van de curator geïnstitutionaliseerd. De curator dient de rechter-commissaris vertrouwelijk te informeren over onregelmatigheden. Vervolgens dient ook de rechter-commissaris te beoordelen of een melding of aangifte van faillissementsfraude nodig is. Onduidelijk is of met deze wet faillissementsfraude is afgenomen.
In tegenstelling tot de rol van de curator onder de Wet versterking positie curator, is de rol van de rechter-commissaris onderbelicht gebleven. In dit boek wordt de rol van de rechter-commissaris bij signalering van faillissementsfraude onderzocht. De auteur beschrijft wat faillissementsfraude is en of faillissementsfraude na invoering van de Wet versterking positie curator effectief wordt gesignaleerd. Zij behandelt het instrumentarium dat de rechter-commissaris in faillissement ter beschikking staat in het licht van de Wet versterking positie curator, en welke problemen de rechter-commissaris ervaart bij het toezichthouden op de fraudesignalerende taak van de curator.
De auteur analyseerde 800 faillissementsdossiers die eind 2021 bij de rechtbank Den Haag in behandeling waren (met meer dan twintig procent fraudegevallen) en interviewde enkele rechter-commissarissen. Op basis daarvan geeft zij antwoord op de vraag hoe de rechter-commissaris effectief toezicht kan houden op het signaleren van faillissementsfraude.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
1 Inleiding 1
1.1 Aanleiding onderzoek 1
1.1.1 Gevolgen faillissementsfraude 1
1.1.2 Wet versterking positie curator 2
1.1.3 De rechter-commissaris in faillissement 3
1.2 Onderwerp van dit boek 3
1.3 Onderzoeksmethoden 4
1.3.1 Literatuur- en jurisprudentieonderzoek 4
1.3.2 Empirisch onderzoek 4
1.4 Leeswijzer 5
2 Definitie van faillissementsfraude 7
2.1 Begripsbepaling 7
2.2 Civielrechtelijk kader 9
2.3 Strafrechtelijk kader 10
2.4 Tussenconclusie 12
3 Kwantitatief onderzoek naar de omvang en vorm van faillissementsfraude 13
3.1 Onderzoeksopzet 13
3.1.1 Analyse 14
3.1.2 Onderzoeksresultaten 15
3.1.3 Vorm van faillissementsfraude 16
3.2 Opsporing en vervolging van faillissementsfraude 17
3.3 Tussenconclusie 18
4 Het instrumentarium van de rechter-commissaris 19
4.1 Oorsprong rechter-commissaris 19
4.2 Instrumentarium 20
4.3 Machtiging rechter-commissaris 21
4.4 Faillissementsverhoor en deskundigenonderzoek 23
4.5 Inbewaringstelling 23
4.6 Nemo tenetur 24
4.7 Wet versterking positie curator 25
4.7.1 Overweging melding 25
4.7.2 Geen klachtrecht 26
4.7.3 Fraudespreekuur 26
4.8 Tussenconclusie 27
5 Kwalitatief onderzoek naar problemen van de rechtercommissaris bij signalering van faillissementsfraude 29
5.1 Onderzoeksopzet 29
5.2 Resultaten 32
5.2.1 Fraudemelding 32
5.2.2 Kennis bij opsporingsinstanties 33
5.2.3 Taakopvatting en instrumentarium van de rechter-commissaris 34
5.3 Tussenconclusie 35
6 Het bevorderen van fraudesignalering door de rechtercommissaris 37
6.1 Fraudemelding 37
6.1.1 Aanpassing artikel 68 lid 2 sub c Fw 38
6.1.2 Uitbreiding meldplicht 38
6.2 Kennis bij opsporingsinstanties 39
6.3 Taakopvatting en instrumentarium van de rechter-commissaris 40
6.3.1 Professionele standaarden Rechtspraak 40
6.3.2 Preventief toezicht 41
6.4 Tussenconclusie 42
7 Slotbeschouwing 43
7.1 Centrale onderzoeksvraag 43
7.2 Faillissementsfraude 43
7.3 Het instrumentarium van de rechter-commissaris 44
7.4 Problemen bij toezicht 45
7.5 Beantwoording hoofdvraag 46
7.6 Aanbeveling 47
Geraadpleegde literatuur 49
Geraadpleegde jurisprudentie 55
Rubrieken
- Advisering
- Algemeen management
- Coaching en trainen
- Communicatie en media
- Economie
- Financieel management
- Inkoop en logistiek
- Internet en social media
- IT-management / ICT
- Juridisch
- Leiderschap
- Marketing
- Mens en maatschappij
- Non-profit
- Ondernemen
- Organisatiekunde
- Personal finance
- Personeelsmanagement
- Persoonlijke effectiviteit
- Projectmanagement
- Psychologie
- Reclame en verkoop
- Strategisch management
- Verandermanagement
- Werk en loopbaan
