De mythe van de arbeidsmarkt

Woord vooraf 9

Hoofdstuk 1. De mythe van de arbeidsmarkt 13
Vier voorbeelden van een misleidende marktmetafoor 18
Geen toenemende schaarste aan de top 18
De groei van flexibele dienstverbanden komt niet door een steeds grotere flexibiliteitsbehoefte 24
De mythe van de armoedeval 29
Iedereen aan het werk is een illusie 33
Wat bepaalt iemands arbeidsmarktkansen? 41
kader – de vier factoren en onvolledige informatie 47
Naar een meer inclusieve arbeidsmarkt 48
Tot besluit 52

Hoofdstuk 2. Waarom de marktanalogie misleidend is 55
Wat is een arbeidsmarkt? 55
De bijdrage van de arbeidseconomie 59
Economische kritiek op de uitgangspunten van het arbeidsmarktmodel 63
Neemt het arbeidsaanbod toe als het loon stijgt? 64
Daalt de vraagcurve naar arbeid? 65
Reageren vraag en aanbod op elkaar via het prijsmechanisme? 68
Sociologische kritiek 73
Arbeid niet te scheiden van persoon 73
Duurzaamheid 74
Werk in organisatieverband 76

6 De mythe van de arbeidsmarkt
Interne arbeidsmarkten 77
Onbetaalde arbeid 80
Conclusie 81

Hoofdstuk 3. Waarom mensen (niet) verdienen wat ze verdienen 83
Waarom hoogopgeleiden meer verdienen dan laagopgeleiden 83
Groeiende beloningsverschillen en toenemend rendement op onderwijs 86
Waarom de beloningsverschillen zijn toegenomen – (1) technologie 90 kader – een model dat alles kan verklaren 94
Waarom de beloningsverschillen zijn toegenomen – (2) internationale handel 101
Waarom de beloningsverschillen zijn toegenomen – (3) meritocratisering 103
Maar waarom nemen de beloningsverschillen binnen groepen toe? 104
Neemt de invloed van categorie, relaties, huidige positie en toeval op het loon toe? 111
Het marktmechanisme verklaart de toename van de loonongelijkheid niet 120
Verdienen mensen wat zij verdienen? 123

Hoofdstuk 4. Waarom iedereen aan het werk een droom zal blijven 127
Hardnekkige inactiviteit 129
Zijn arbeidskrachten substituten van elkaar? 134
kader – de rol van productiefuncties 136
Elementaire werkgelegenheid stabiel, maar steeds meer verdringing 142
Vergroot de kansen van kansarmen via ‘open hiring’ enalgoritmen 148
Meer gesubsidieerde banen in de publieke sector 153

Hoofdstuk 5. Waarom beweging niet hetzelfde is als vooruitgang 159
24/7-economie nog ver weg 161
Baanmobiliteit neemt niet toe 168
De baan voor het leven is nog springlevend! 171
Wordt de werkgelegenheid steeds beweeglijker? 176
Ingrijpende veranderingen op lange termijn 181
Conclusie 188

Hoofdstuk 6. De arbeidsrelatie centraal 191
Financiële prikkels vs. intrinsieke motivatie 195
Externe vs. interne mobiliteit 197
Flexibiliteit vs. stabiliteit 199
Baan vs. mens (vraag vs. aanbod) 200
Exit vs. voice 202
Statische vs. dynamische efficiëntie 203

Tot besluit 205
Dankwoord 209
Over de Willy Calewaert-leerstoel 211
Literatuur 212