Wat aantallen betreft is Malcolm Gladwell de absolute koning van populair wetenschappelijke boeken. Time zette hem in 2005 al op de lijst van de 100 meest invloedrijke personen ter wereld.
De manier waarop hij interessante verhalen koppelt aan verrassende onderzoeksresultaten is ongenaakbaar. Voor het onderwerp van zijn nieuwste boek ‘David en Goliath’ raakte hij geïnspireerd toen hij een stuk schreef voor de New Yorker over underdogs.
In het stuk (dat hier is te lezen) rijgt hij op Gladwelliaanse wijze mooie verhalen (over hoe Lawrence of Arabia de Turken versloeg en hoe underdogs bij basketbal en honkbal favorieten vloeren) aan verrassende onderzoeksresultaten. Het artikel is een voorproefje van het boek dat ongetwijfeld miljoenen mensen zal entertainen.
Ook managers en ondernemers hangen aan de lippen van Gladwell. Sinds zijn boek Het beslissende moment, waarin hij beschrijft hoe een merk, een idee of een product ineens razend populair kan worden, is Gladwell ook bij managers – eh... razend populair. Harvard Business Review zette hem op nummer 10 van de lijst van ’s werelds meest invloedrijke managementgoeroes.
Toch is lang niet iedereen onder de indruk van de boodschappen die Gladwell in zijn boeken stopt. Auteur Phil Rosenzweig (van Het Halo-effect) wijst er bijvoorbeeld in een recensie van Het beslissende moment op dat het helemaal niet duidelijk is wat iemand aan de inzichten van Gladwell heeft. Gladwell maakt namelijk de fout door zich alleen te beperken tot beschrijvingen van dingen die een omslagpunt hebben gehad, terwijl hij die niet afzet tegen dingen die geen vlam hebben gevat.
Hierdoor is het niet duidelijk of de eigenschappen die Gladwell vindt significant bijdragen aan hoe iets zich razendsnel verspreidt, betoogt Rosenzweig. ‘Zonder een onderzoek van het hele veld, in plaats van alleen de successen de bestuderen, weten we dat niet.’
En auteur en filosoof Steven Pinker schreef in een recensie van Wat de hond zag dat Gladwell af en toe weinig kaas van wetenschap lijkt te hebben gegeten. Zo citeert hij een expert als hij ‘spreekt over een ‘igon value’ (dat moet zijn eigenvalue, een basisconcept in lineaire algebra)’.
Pinker concludeert: ‘Lezers kunnen veel leren van Gladwell de journalist en essayist. Maar wanneer het aankomt op Gladwell de sociaal wetenschapper, moeten ze uitkijken voor die igon values.’
