Het einde van het kalenderjaar nadert. Een moment om stil te staan en vooruit te kijken. Maar het zijn zware tijden. Dagelijks worden we geconfronteerd met ellende uit Oekraïne, Afrika, Israël en Libanon. We zien polarisatie en bevinden ons in diverse transities. Jarenlange inflatie leidt onvermijdelijk tot bezuinigingen; dat is een economische wetmatigheid. En we zijn nog maar net hersteld van de coronacrisis.

Het begon vaak met een vlag aan de horizon. De mensen op de schepen kwamen doorgaans niet met de beste intenties. Al duizenden jaren werden er gebieden veroverd en oorspronkelijke bewoners verjaagd, tot slaaf gemaakt of vermoord.

In deze Uit de boeken wil ik het niet hebben over de techniek van luisteren. We beschikken gelukkig over veel meer luistervaardigheden en hebben diverse (on)getrainde zintuigen om mee te luisteren. In mijn zoektocht naar materiaal kwam ik al snel in compleet andere werelden. Buiten het managementdomein. Luisteren is aandacht geven. En dat kan op een heel veel manieren.

Managementboek Magazine kan u aansporen om over nieuwe managementtheorieën en praktijken na te denken. Leiderschap, marketing, of het laatste over AI op het werk. Het verdiept de kennis, of verbreedt hem. Elk nummer bevat tientallen aansprekende werken. Deze aflevering van Uit de boeken wil u wat radicaler na laten denken over uw functioneren als medewerker, projectleider en/of manager, ongeacht welk vakgebied.

We geloven graag in de goede bedoelingen van techneuten, omarmen de laatste gadgets en sinds ruim een jaar de ‘zegeningen’ van Generatieve AI. Helpt technologie ons bij de klimaatproblemen? Er zijn optimisten die een schat aan mooie voorbeelden geven, en er zijn critici die je aan het denken kunnen zetten. We gaan kijken naar de mogelijke gevolgen van technologische vooruitgang.

Er is geen betere tijd geweest om veranderkundige te zijn of te worden. Er zijn vele transities, sommige zwaarder dan de andere. En elke transitie is een traject, soms een worsteling, een pad met stekelstruiken en valkuilen. Met een beperkte garantie op succes. In deze aflevering van Uit de boeken gaat Bertrand Weegenaar in op de vele boeken die helpen om transities in goede banen te leiden.

Ik ben Bertrand. En ik lijd aan uitstelgedrag. Dit artikel is daar een voorbeeld van. Het onderwerp spookt al maanden door mijn hoofd. Na een hoop lezen en studeren in het voorjaar moest de grootste schrijfslag in augustus plaats gaan vinden. En toen in september. Ik vroeg en kreeg nog één nummer uitstel en …

Er is een groeiende weerstand tegen de grote consultancybedrijven. Het gaat voornamelijk over hun verdienmodel en hun ethisch kompas. Nu veel bedrijven en overheden worstelen met het neerzetten van plannen voor duurzaamheid en daar dan weer consultants voor gaan inhuren, rijst de vraag: moeten we dit zo vol blijven houden?

Albert Einsten zei ooit: ‘Meer dan het verleden interesseert mij de toekomst, want daarin ben ik van plan te leven.’ Het verklaart misschien de fascinatie voor de toekomst, die we onder andere terugzien in de vele boeken die erover verschijnen, de opkomst van de trendindustrie, en de vele managementboeken en -methoden die grip op die toekomst beloven. Bertrand Weegenaar doet een greep in wat er zoal te lezen valt over dit bewogen onderwerp.

AI en ChatGPT. Het wordt zo veel besproken dat je je kunt afvragen: Wie ligt er niet wakker van? In deze Uit de boeken kijkt Bertrand Weegenaar vanuit drie perspectieven naar AI. Dat van de filosoof én ethicus - die kritisch vragend aan de zijlijn staat. Dat van de wiskundige én techneut - die het allemaal enthousiast bedenkt en mogelijk maakt. En dat van Porters bedrijfsman - die moet kijken naar de kansen en bedreigingen en alles in de hand moet zien te houden.

Het werd net niet het Managementboek van het Jaar 2023, maar was wel één van de belangrijkste kandidaten voor deze titel: ‘De Blauwe Fabel’. Een boek over een eeuw lang KLM. Het is van de hand van onderzoeksjournalist Ties Joosten die van het onderzoeksplatform Follow the Money de ruimte heeft kreeg dit gedegen en zeer goed leesbare verhaal te vertellen.