Doen wat werkt

Coert Visser, arbeids- en organisatiepsycholoog, oplossingsgericht trainer en coach, heeft zich laten inspireren door Insoo Kim Berg, de grondlegster van het oplossingsgericht werken. Oplossingsgericht werken is de tegenhanger van de traditionele psychotherapie, die haar grondslag vindt op de sofa van Sigmund Freud. Waar Freud en zijn volgelingen de nadruk leggen op de oorzaak van het probleem, om deze vervolgens tot in de details uit te spitten, richt het gedachtegoed van Berg zich op oplossingen. Wat is uw doel? Waar wilt u naar toe? Wat gaat er al goed? Hoe kunt u deze situaties vaker bereiken? En wat verandert er als dat lukt? Voor de positief en pragmatisch ingestelde mensen onder ons is dit smullen. Geen gewroet in het verleden, maar vooruit, gericht op het positieve. Degene die de voorkeur geeft aan eerst analyseren en tot de bodem uitzoeken, om vervolgens een strategie uit te stippelen, komt van een koude kermis thuis. 'Doen wat werkt' is geschreven voor coaches en managers die te maken hebben met situaties die vragen om veranderingen van menselijk gedrag. Coert Visser schrijft in eenvoudige taal. Hij weerhoudt zich van onnodig jargon of Engelse terminologie, waardoor het prettig leest. De kernboodschap 'doen wat werkt' loopt als een rode draad door het boek en blijft dan ook goed hangen. Een andere belangrijke boodschap die steeds terugkomt, is dat veranderingen alleen met kleine stapjes gerealiseerd kunnen worden. Coert Visser introduceert het zevenstappenmodel (hoofdstuk 3). Hij benadrukt dat het geen model betreft dat stap voor stap doorlopen moet worden. U moet het zien als ingrediënten die bijdragen aan de 'smaak' van oplossingsgericht werken en die u naar eigen inzicht kunt toedienen. Hiermee wijst hij er de lezer nogmaals op dat oplossingsgericht werken een manier van denken is en niet het simpel toepassen van technieken. In verdere hoofdstukken licht hij de stappen van het model verder toe, waarbij hij een aantal technieken introduceert. Elke stap wordt ondersteund door voorbeelden en dialogen tussen coach en gecoachte. Hiermee legt Visser de link tussen theorie en praktijk en wordt inzichtelijk wat het effect van oplossingsgericht werken kan zijn. Zo beschrijft hij een gesprek tussen Frank (een willekeurige persoon) en zijn coach, waarbij de laatste verschillende manieren van vragen op Frank toepast om hem te helpen bij het vinden van een oplossing om de financiële prestaties van zijn team te verbeteren. Waar Frank met een groot probleem en terneergeslagen gevoel binnenkomt, verlaat hij de ruimte vol goede moed en energie. Fantastisch! Vooral de achterliggende gedachte spreekt mij aan. Ik behoor dan ook tot de positieve, pragmatisch ingestelde groep lezers. Ik merk dat ik het oplossingsgericht denken meteen meeneem in interviews en gesprekken. Het daadwerkelijk toepassen van de verschillende vraagtechnieken is een wat ver van mijn bedshow. Het vergt mijns inziens de nodige ervaring om zulke technieken bewust toe te passen en je daar zeker bij te voelen. Hoewel Visser benadrukt dat het om een manier van denken gaat, bekruipt me zo nu en dan het gevoel dat het een handboek is waarmee je een trucje leert. Alle voorbeelden lopen dan ook bijzonder positief af. Of deze in de praktijk ook zullen opgaan? Dat zou fantastisch zijn.