Opdrachtgever tevreden

De auteurs van Opdrachtgever tevreden, Jan Willem van den Brink en Maarten van Os, zijn al jaren actief als trainer en coach op dit gebied; in 2010 publiceerden ze hun eerste boek, Opdrachtgever gezocht, dat zeer enthousiast werd ontvangen en nog steeds goed verkoopt. In dat boek legden ze professionals, van wie velen een broertje dood hebben aan acquisitie en er ook niet zo goed in zijn, uit hoe ze toch met succes aan nieuwe opdrachten kunnen komen – of ze nu in loondienst zijn of zelfstandig opereren. In hun nieuwste boek staat het streven centraal om deze professionals te leren om echte sparring partners van hun opdrachtgevers te worden, in plaats van simpele externe leveranciers die net zo makkelijk weer door anderen vervangen kunnen worden. De ondertitel van het boek vat het helder samen: ‘Van inhoudelijk expert naar adviserende partner’. Hoe gaat dat in zijn werk? Van den Brink en Van Os pakken het grondig aan, en tegelijkertijd heel praktijkgericht. Na de inleiding presenteren ze in het tweede hoofdstuk eerst de bouwstenen van wat ze ‘leidingnemen’ noemen; daarmee doelen ze op een relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer die meer horizontaal dan verticaal is, en waarin de laatste optreedt als ‘trusted advisor’. De volgende drie hoofdstukken behandelen respectievelijk de start, de uitvoering en de afronding van een adviestraject of interimklus, en hoe je daarin als professional ‘leiding kunt nemen’. Tot slot biedt hoofdstuk 6 een gereedschapskist met verschillende nuttige instrumenten die je in verschillende fasen van zo’n traject in kunt zetten. De opzet van het boek is dus heel helder, en de prettige schrijfstijl en vele voorbeelden en tips maken het boek ook zeer toegankelijk. Al dan niet zelfstandige professionals uit allerlei vakgebieden zullen er hun voordeel mee kunnen doen – hun opdrachtgevers trouwens ook. De nadruk ligt op de ‘zachte’ kanten van (project)management; er is veel aandacht voor communicatie, samenwerking, verwachtingsmanagement, vertrouwen, conflicthantering en zo meer. De auteurs spelen veelvuldig leentjebuur bij andere auteurs die op deze en aanpalende gebieden hun sporen hebben verdiend (Maister, Block, Covey, Lencioni), en geven die ook alle credit; ze geven ook aan dat ze zich hebben laten inspireren door inzichten uit de Transactionele Analyse en NLP. Daar is niets mis mee: ik vind het juist een verdienste van dit boek dat het een eigen, zeer praktische samenvatting en combinatie biedt van al deze bronnen, aangevuld met door de auteurs zelf ontwikkelde modellen en vertaald naar de behoeften van de professional die zijn opdrachtgevers meer aan zich wil binden. Aanbevolen dus. Toch een kanttekening: wie het eerdere werk van Van den Brink en Van Os kent (het eerder genoemde Opdrachtgever gezocht en de opvolger Leidingnemen uit 2012) zal in dit boek niet veel nieuw materiaal tegenkomen. Hier en daar zijn sommige modellen en technieken wat aangepast en is er iets ingekort of uitgebreid, maar veel is hetzelfde. In het voorwoord lezen we dat er ‘op onderdelen een overlap is’ met eerder werk (p. 10) maar dat vind ik een understatement. De auteurs benadrukken terecht het belang van herhaling als je iets echt onder de knie wilt krijgen (bijvoorbeeld op p. 22) maar misschien hebben ze dat bij het schrijven van dit boek een beetje overdreven…