Psycholoog en rouwcoach Ellen Dreezens schreef daarom Ieder zijn rouw. Het is een gids vol oefeningen en tips die kunnen helpen bij het coachen van mensen, van jonge kinderen, adolescenten tot volwassenen die normale rouw vertonen. Het is een praktisch en duidelijk boek geworden met fraaie illustraties van Esther Sepers.
Onomkeerbaar
Dreezens benadrukt meerdere malen dat rouwcoaching niet totaal afwijkt van andere coaching. Een duidelijk verschil is er wel. Mensen die een voor hen groot verlies hebben geleden, weten dat dat verlies onomkeerbaar is en dat ze daarmee zullen moeten verder leven. Terwijl iemand die bijvoorbeeld door een burn-out tijdelijk arbeidsongeschikt is met hulp van een coach langzaam kan gaan reïntegreren.
Een ander misverstand is dat een rouwcoach zich vooral bezighoudt met het verlies. Dat is zeker een onderdeel van de begeleiding, maar het is essentieel níet alleen aandacht te schenken aan de problemen van de cliënt. Een van de mooiste taken van de rouwcoach is juist werken aan het (hervinden) van geluk en veerkracht. Veerkracht kan iedereen ontwikkelen en wordt ook beïnvloed door iemands omgeving en cultuur.
Identiteit
Iemands identiteit heeft invloed op de manier van rouwen. Vrouwen en mannen verschillen, wij leven in een individualistische cultuur en gaan anders om met verdriet dan mensen uit een collectivistische cultuur, die veel meer samen beleven en vaststaande rituelen hebben. Bij een individualistische cultuur is veel meer ruimte voor een rouwproces naar eigen wens.
Gecompliceerde rouw
Rouwcoaching vraagt om dezelfde vaardigheden als andere coaching en is zeker niet zwaarder. In dit boek vertelt Ellen Dreezens over de verschillen die er wel zijn én legt ze uit wanneer sprake is van gecompliceerde rouw. Bij gecompliceerde rouw die ook tot bijvoorbeeld depressie en ptss kan leiden, is het essentieel dat de rouwcoach de cliënt doorstuurt naar een psycholoog of psychiater.
Rouw is de keerzijde van liefde. Weinigen bereiden zich voor op verlies en een verlies overvalt ons dan. De taak van de rouwcoach is houvast, rust en moed bieden, waardoor iemand leert verder leven met het verlies. Een heel scala aan emoties kan de kop opsteken, verdriet uiteraard, maar ook woede, schaamte, onzekerheid, angst of tijdelijk zelfs helemaal geen emoties hebben of opluchting voelen. Er is geen fout of goed, al verwacht de omgeving vaak vooral verdriet.
Oefeningen
In ieder hoofdstuk staat een aantal uitgebreid omgeschreven oefeningen waarvan een groot aantal creatief is. Vaak is praten erg lastig, bijvoorbeeld bij kinderen en pubers, en kan de rouwcoach een goede ingang vinden via tekenen of muziek.
Ellen Dreezens vertelt hoe rouw werkt en over verschillende fases die daarin kunnen voorkomen of zich kunnen herhalen. Rouwenden bevinden zich innerlijk in twee werelden; de een is verliesgericht en de andere herstelgericht. De kunst van de rouwcoach is zorgen dat beide werelden aan bod komen. Ze schenkt in aparte hoofdstukken uitgebreid aandacht aan rouw bij jonge kinderen tot twaalf jaar en bij jongeren van twaalf tot vijfentwintig jaar.
Posttraumatische groei
Tot slot vertelt ze over posttraumatische groei. Het doorvoelen van rouw brengt voor een deel van de mensen ook op de langere termijn positieve effecten met zich mee. Veel mensen die een groot verlies hebben gehad, veranderen bijvoorbeeld daarna hun prioriteiten in het leven en vinden weer een weg vooruit. De rouw is niet weg, maar zij groeien als het ware om hun rouw heen.
De auteur verwijst aan het eind van de hoofdstukken naar interessante boeken waarin meer valt te lezen over de behandelde thematiek. Ieder zijn rouw is een helder vormgegeven overzichtelijk boek waarin je snel handvatten kunt vinden voor een goede rouwbegeleiding.
Over Ineke Peters
Ineke Peters is redacteur, tekstschrijver en journalist.
