Het Innovatiedoolhof

In Het innovatiedoolhof van auteur Gijs van Wulfen speelt innovatie natuurlijk de hoofdrol en zul je tevergeefs zoeken naar de rol die inkoop daarbij speelt. Die rol wordt je als lezer vanzelf wèl duidelijk als je bedenkt dat het innovatieproces dat ieder bedrijf of organisatie doorloopt nieuwe producten of diensten oplevert.

Innovatie en inkoop, een logische connectie

Producten of diensten waarover men als bedrijf of organisatie een besluit moet nemen: geheel of gedeeltelijk zelf produceren of uitbesteden. Het innovatieproces bevindt zich derhalve nog voor de eerste stap in het inkoopproces, zoals dat ooit werd gedefinieerd door Arjan van Weele in de eerste druk van zijn boek Inkoop in strategisch perspectief. In een latere fase voegde Constant Botter voorafgaand aan de eerste fase van het inkoopproces daar de oriëntatie- of voorbereidingsfase aan toe. Een fase waarin de interne klant bij inkoop aanklopt met een behoefte aan bepaalde producten of diensten. De fase van innovatie gaat daar nog weer aan vooraf. Ver vooraf zelfs, als je bedenkt dat sommige innovaties jaren in beslag nemen, ooit begonnen zijn met ideeën en in een aanzienlijk aantal gevallen niet leiden tot een succesvolle businesscase. Zo wordt het je duidelijk uit het boek Het innovatiedoolhof.

Vier wegen en tien elementen die naar Rome leiden

In zijn boek neemt Gijs van Wulfen je daarom bij de hand om het aantal succesvolle businesscases te vergroten. De ondertitel van Het innovatiedoolhof luidt dan ook ‘4 routes naar een succesvolle new businesscase’. Vier routes die de kern vormen van het boek. Kort samengevat komen die routes op het volgende neer: de idee-route (je hebt een idee, wat nu?), de technologie-route (je hebt een nieuwe technologie, wat nu?), de klantknelpunt-route (je hebt een klantprobleem ontdekt, wat nu?) en de noodzaak-route (je moet innoveren, wat nu?). Iedere route die Gijs van Wulfen beschrijft in zijn boek bestaat uit dezelfde tien elementen, die telkens in een andere volgorde terugkomen. Daar is zeer goed over nagedacht en het doolhof dat hij daarvoor als metafoor heeft bedacht steekt goed in elkaar. De eerder benoemde elementen zijn in willekeurige volgorde: ideeën bedenken, focussen, passendheid checken, randvoorwaarden scheppen, ontdekken, business model bedenken, technologie kiezen, freedom to operate checken, experimenteren en een nieuwe businesscase opstellen.

Wat maakt innovatie tot zo’n moeilijk onderwerp?

Met die vier routes en die elementen ben je er echter nog niet. Innovatie begint met 100% onzekerheid en dat roept van nature bij veel bedrijven en organisaties nogal wat weerstand op. Die weerstanden staan aan het begin van het boek uitgebreid beschreven en zijn heel herkenbaar. Net zoals verspreid door het boek de opsommingen van de succesverhalen en een groot aantal quotes van bekende mensen zoals Richard Branson, Elon Musk en Steve Jobs die met hun ideeën aan de basis hebben gestaan van een aantal succesvolle en ook minder succesvolle innovaties. Verder bevat het boek 34 figuren, sjablonen, checklists en een hilarische opsomming van 10 ideeën die in eerste instantie werden verworpen zoals de auto, de telefoon, de radio, de film met geluid, de TV, de Windows computer, de Apple computer en het internet.

De innovatiebijbel

Wereldberoemd, maar in Nederland relatief onbekend. Dat etiket had auteur Gijs van Wulfen tot voor twee weken geleden. Toen werd zijn boek Het innovatiedoolhof verkozen tot Managementboek van het Jaar 2017 en stond de auteur in het middelpunt van de belangstelling. Met het lezen van zijn boek kom je ontzettend veel te weten over het onderwerp innovatie en, en passant, ook over de historie van het doolhof. Het boek mag je daarom gerust de innovatiebijbel noemen richting de mensen die in hun werk te maken hebben met innovatie, het belang daarvan herkennen en nog belangrijker erkennen. Innovatie is een onmisbaar element binnen de bedrijfsvoering van iedere organisatie maar het innovatieproces verloopt nog niet overal even soepeltjes.

Boek met een verborgen boodschap

De verkiezing tot Managementboek van het Jaar 2017 is een terechte keuze, omdat het onderwerp meer aandacht verdient dan het tot nu toe heeft gekregen. Na het lezen van alle inspirerende innovatievoorbeelden wordt je namelijk duidelijk dat de mensheid niet zonder innovatie kan. Nee, innovatie zelfs heel hard nodig heeft om te overleven. Was die nood in de voorgaande eeuwen nog niet zo hoog; met een groeiende wereldbevolking, een verdere uitputting van de natuurlijke hulpbronnen en een toenemende vervuiling van onze planeet is het bittere noodzaak om te innoveren. Sneller en vooral ook met meer succes, want dat innovaties heel vaak mislukken heeft dus veel verschillende oorzaken zoals we kunnen lezen in het boek van Gijs van Wulfen. Vaak leveren een paar duizend ruwe ideeën slechts één succesvol nieuw product op. Tel uit je winst of beter gezegd tel uit je kosten die je ook weer moet zien terug te verdienen.

Inkoop moet iets met innovatie

Met het lezen van het boek Het innovatiedoolhof merk je wat innovatie voor betekenis heeft en zelfs van levensbelang is. Niet alleen voor bedrijven en organisaties, ook voor onze maatschappij als geheel. Voor veel inkopers zal innovatie een ‘ver van mijn bed’ show zijn. Een proces dat zich afspeelt ver voordat ze het inkoopproces in overleg met hun interne klanten starten. Ieder product of iedere dienst heeft een voorgeschiedenis, die voor veel inkopers een terra incognita is.

Uit de inkoopliteratuur is bekend dat besparingen en kwaliteitsverbeteringen groter zijn naarmate je als inkoper eerder in het proces van behoeftestelling tot en met contractering wordt betrokken. Als we dan die lijn terug in de tijd verder doortrekken, betekent dit voor de inkoper dat hij op de een of andere manier bij het innovatieproces moet worden betrokken. Omdat dit waarschijnlijk niet de eerste gedachte zal zijn van veel productontwikkelaars, is er werk aan de winkel voor de inkoper zelf. Te beginnen met het lezen van dit boek.

Eindoordeel

Het onderwerp innovatie en de problematiek waar veel mensen tegenaan lopen bij het innoveren worden door Gijs van Wulfen in zijn boek Het innovatiedoolhof op een zeer leesbare manier toegankelijk gemaakt. De voorbeelden van innovatie door Airbnb, Google, Hövding en Lego ondersteunen de vier innovatieroutes, net zoals het feitenmateriaal waar de auteur veelvuldig gebruik van maakt. Het boek maakt veel duidelijk over de acties die je moet ondernemen om het percentage succesvolle nieuwe businesscases te vergroten. Wel kent het boek een afwijkend, liggend formaat waardoor het in je boekenkast opvalt, maar niet altijd even handig leest. De vorm binnen in het boek is modern en sprankelt. Het boek inspireert en geeft energie. Toch wekt Gijs van Wulfen nergens de indruk dat innoveren na het lezen van het boek een fluitje van een cent is. Dat realisme ademt het boek van voor naar achter wel uit. Mede daardoor is het een verademing om te lezen en een waardevolle aanvulling voor je bibliotheek.

Deze recensie is geschreven door Peter Streefkerk en verscheen eerder op Inkopers-cafe.nl. Op dinsdagmiddag 23 mei 2017 organiseren Inkopers tegen Kanker (ITK) voor de 3e keer een inhoudelijk seminar. Dit keer met de titel ‘Zeven eigenschappen van een succesvolle inkoop’. Doel van dit seminar is inkopers en mensen die op de een of andere manier betrokken zijn bij het inkoopproces, nadrukkelijk aan het denken zetten over inkopen en wat dat betekent voor hun bedrijf of organisatie. Een van de sprekers is de auteur van het boek Hoe heeft het zover kunnen komen? Peter Kapitein, die een van de zeven eigenschappen (verandering) behandelt. Het seminar is ook interessant voor mensen die tijdens hun werk te maken hebben met inkopen en de inkoopfunctie: managers, budgethouders, controllers, projectleiders, juristen, contractmanagers en zzp-ers. Bekijk de website www.seminaritk.nl voor de rest van het uitdagende programma en meld je aan. Managementboek.nl is een van de sponsors van dit seminar. De opbrengst komt ten goede aan KWF.