De managementideeënfabriek - 'Een heerlijk boek'

De raadselen rond managementideeën, die normaal gesproken verborgen blijven voor de eindgebruiker, worden in De managementideeënfabriek op kundige wijze onthuld. Een boek dat je moet lezen wil je de opkomst en neergang van managementideeën begrijpen.

Zoals in het boek: ‘De managementideeënfabriek’ van Stefan Heusinkveld, wordt aangegeven wordt het kennisnemen van de belangrijkste en meest actuele managementideeën beschouwd als een essentieel onderdeel van de rol van de huidige manager. Daarnaast wordt het als belangrijk gezien als een manager, ook voor zijn eigenwaarde, op zijn minst kennis heeft van een paar van de meest actuele ideeën op dat terrein.

Door de jaren heen en met het lezen van tal van boeken is het voor mij persoonlijk steeds duidelijker geworden, dat ideeën/theorieën gaan en komen en als je ze op de merites bekijkt zit er tussen de een en de ander in wezen niet zo heel veel verschil (neem Kaizen, TOC (theory of constraints), Lean, etc.). Wat dat betreft is dit boek van Heusinkveld zowel een bevestiging daarvan als een verdere eyeopener.

Aansprekend is de veronderstelling van de auteur dat managementkennis in feite handelswaar is geworden. De stelling die de auteur in dit boek verdedigt luidt, dat: ‘Managementideeën het best gezien kunnen worden als producten van een ideeënfabriek.’ Het zijn organisaties en mensen die enkel en alleen gericht zijn op de productie en het vermarkten van management-kennis.

Die manier van kijken naar een ideeënfabriek biedt een belangrijke basis om niet alleen naar managementideeën te kijken in termen van gebruikswaarde. Het is belangrijk om de verschillende waarden die een kennisproduct zou kunnen vertegenwoordigen helder te hebben, denk daarbij aan:

- De gebruikerswaarde;

- De commerciële waarde;

- De symbolische waarde en

- De wetenschappelijke waarde.

Als je kijkt naar bijvoorbeeld een onderwerp als commerciële waarde dan kan het zijn dat een bedrijf welke deze nieuwe route volgt commercieel succesvol is of wordt, overigens zijn er ook voorbeelden van het tegenovergestelde bekend. Het is belangrijk om te onderkennen dat het herhaaldelijk introduceren van ‘nieuwe’ managementideeën niet alleen bijdraagt aan een reputatie als vooraanstaande en innovatieve leverancier van managementkennis, maar dat het vooral ook wordt gezien als een belangrijke manier om geld te verdienen.

Heusinkveld heeft het boek opgedeeld in drie onderdelen. In deel 1 benadrukt hij dat het niet zozeer de inhoud is die bepalend is voor de populariteit van een managementidee, maar dat het vooral om de vorm gaat. Ideeën moeten er gewoon sexy uitzien. In deel 2 wordt aandacht besteed aan de weg naar het succes van een idee. Hoe zijn ze populair geworden, wie waren de ambassadeurs en welke hobbels (de kritiek en het ongeloof ten aanzien van nieuwe ideeën) hebben ze kunnen nemen of moeten overwinnen? In het laatste deel 3 gaat het over de ‘ogenschijnlijke’ opvolging van nieuwe ideeën. In dat deel wordt de opkomst en neergang van een managementidee uit de doeken gedaan. Welke factoren spelen daarin mee en hoe spelen de goeroes (want hun naam is meestal verbonden aan een bestseller rond een management-idee) maar ook consultants die voor kort gebruik maakten van een bepaald idee daarop in?

Wat dat laatste betreft mag niet vergeten worden dat er belangrijke commerciële belangen (voor goeroes maar ook voor een consultant) in het spel zijn waardoor managementideeën voortdurend collectief terzijde worden geschoven ten behoeve van nieuwe ideeën. Echter in sommige gevallen worden ook verouderde ideeën opgepoetst, van een nieuwe naam voorzien en weer ingezet, eventueel geïntroduceerd in een ander marktsegment. Vergeet niet het is gewoon business.

De managementideeënfabriek is leuk geschreven, leest makkelijk en is absoluut een boek dat moet worden gelezen wil je enigszins kritisch kijken naar het ontstaan, het gebruik, de neergang en ook het hergebruik van een managementidee.