In mijn onderzoek naar methodes om aan complexe vraagstukken te werken, lijkt Otto Scharmers Theory U-model een passende aanpak. Het combineert een veranderaanpak met gedegen praktisch onderzoek. Bovendien is er al veel ervaring mee opgedaan en zijn er diverse oefenvormen beschikbaar. Scharmer zelf geeft in het ‘oerboek’ al een reeks werkvormen. Nog meer vormen zijn nu uitgebreider bijeengebracht in De kracht van Theory U.
Oerboek
Met de publicatie van Theory U in 2007 heeft Otto Scharmer een methode beschikbaar gesteld voor veranderaars. Het boek is gebaseerd op ruim 150 interviews met grote leiders die hij en co-onderzoekers Peter Senge en Joseph Jaworski hebben gevoerd. Hun onderzoek bouwde voort op het model dat Scharmer eerder beschreef in Presence. Sinds 2007 maken veranderaars wereldwijd dankbaar gebruik van het model, omdat het mogelijkheden biedt om complexe vraagstukken in organisaties en bedrijven vanuit verschillende dimensies te benaderen. Voor effectieve verandering is het essentieel goed zicht te hebben op jezelf, de omgeving waarin de verandering plaatsvindt, en jouw relatie daarmee.
Vele werkvormen
In De kracht van Theory U - Samen complexe vraagstukken aanpakken in het publieke domein hebben de vijf veranderaars Eric Edens, Ilona Goessens, Nancy Kalbvleesch, Jannet Koster en Ietze Oostinga vele werkvormen die ze in de praktijk gebruikten, gebundeld. Gerangschikt volgens de vijf stappen van het model – Verkennen, Verwonderen, Verbeelden, Vormgeven en Verwezenlijken – presenteren ze zowel eenvoudige als geavanceerde vormen. De Disney-methode is zo’n fraaie werkvorm: een rollenspel waarin een dromer, realist en criticus oplossingsrichtingen en ontwerpen creatief benaderen. Alle vijftig werkvormen zijn uitvoerig beschreven en kunnen, met wat voorbereiding, snel worden ingezet. En dat niet alleen in het publieke domein, al is dat wel het terrein waarin de auteurs hun ervaring opdeden.
Theory U krijgt met dit boek opnieuw een positieve impuls. Een toegankelijke introductie op dit – voor sommigen – wat ingewikkelde onderwerp is te vinden in De essentie van Theorie U - Kernprincipes & toepassingen van Otto Scharmer uit 2018.
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.