Verdragenrecht

Woord vooraf / V
Lijst van afkortingen / XI

HOOFDSTUK 1
Inleiding / 1
1.1 Het begrip ‘verdrag’ / 1
1.2 Het begrip ‘verdragenrecht’ en de opzet van dit boek / 5
1.3 Besluiten van volkenrechtelijke organisaties met een verdragskarakter / 6

HOOFDSTUK 2
Bronnen van het verdragenrecht / 9
2.1 Internationale regels van verdragenrecht, in het bijzonder het Verdrag van Wenen inzake het verdragenrecht / 9
2.2 De Grondwet / 13
2.3 Het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden / 17
2.4 De Rijkswet goedkeuring en bekendmaking verdragen / 18
2.5 Overige bronnen van verdragenrecht en voor dit boek relevante bronnen / 19

HOOFDSTUK 3
De totstandkoming van verdragen / 23
3.1 De bevoegdheid om verdragen te sluiten / 24
3.2 De wijzen van verdragstotstandkoming / 26
3.3 De voorbereiding en de onderhandelingen / 28
3.4 Aanneming en authentificatie van de tekst / 31
3.5 De binding / 32
3.6 De inwerkingtreding / 36
3.7 Voorlopige toepassing / 37
3.8 De bekendmaking / 39
3.9 Voorbehouden / 42
3.10 Toetreding / 46
3.11 Wijziging van verdragen / 47
3.12 Betrokkenheid van het parlement tijdens de totstandkoming, anders dan in de vorm van verdragsgoedkeuring / 49
3.13 Aruba, Curaçao en Sint Maarten / 54

HOOFDSTUK 4
Verdragsgoedkeuring / 59
4.1 Het vereiste van parlementaire goedkeuring / 59
4.2 Voorlegging ter goedkeuring / 62
4.3 De wijzen van verdragsgoedkeuring / 65
4.3.1 Uitdrukkelijke of stilzwijgende goedkeuring? / 65
4.3.2 De procedure van uitdrukkelijke goedkeuring / 68
4.3.3 De procedure van stilzwijgende goedkeuring / 71
4.4 Verdragen met bepalingen die van de Grondwet afwijken / 73
4.5 Uitzonderingen op het goedkeuringsvereiste / 78
4.5.1 Uitzondering a / 79
4.5.2 Uitzondering b / 80
4.5.3 Uitzondering c / 81
4.5.4 Uitzondering d / 82
4.5.5 Uitzondering e / 85
4.5.6 Uitzondering f / 87
4.5.7 De uitzonderingen in de praktijk / 89
4.6 Voorlopige binding / 91
4.7 Aruba, Curaçao en Sint Maarten / 92

HOOFDSTUK 5
De werking van verdragen / 95
5.1 De verhouding internationaal recht-nationaal recht / 95
5.2 De werking van verdragsbepalingen in de Nederlandse rechtsorde / 99
5.2.1 Interpretatie van verdragsbepalingen / 100
5.2.2 Een ieder verbindende bepalingen van verdragen en artikel 93 en 94 van de Grondwet / 102
5.2.3 Niet een ieder verbindende bepalingen van verdragen / 108
5.2.4 Conflicten tussen verdragen / 109

HOOFDSTUK 6
De beëindiging van verdragen / 113
6.1 Het internationale recht betreffende de beëindiging van verdragen / 113
6.1.1 Ongeldigheid / 114
6.1.2 Beëindiging en opschorting van de werking / 115
6.2 Het Nederlandse recht betreffende de beëindiging van verdragen / 118

BIJLAGEN:
BIJLAGE 1
Het Verdrag van Wenen inzake het verdragenrecht / 123
BIJLAGE 2
De Grondwet (artikel 90 tot en met 95) / 149
BIJLAGE 3
Het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden (artikel 24 tot en met 28) / 151
BIJLAGE 4
De Rijkswet goedkeuring en bekendmaking verdragen / 153

Literatuur / 161
Jurisprudentie / 171
Trefwoordenregister / 173