Lees verder
Drs. Esther de Haan, CMC, is eigenaar van de Haan Teamcoaching. Haar missie is bij te dragen aan de vrede in de wereld (www.
Meer over Esther de HaanTransities van sectoren
Systeemleren als succesfactoren
Paperback Nederlands 2017 1e druk 9789024404643Samenvatting
'Transities van sectoren' geeft handvatten om nieuwe wegen in te slaan. In de overgang naar een duurzame samenleving zijn technische oplossingen meestal wel te bedenken. Complexer is het om gevonden oplossingen uit te voeren met partijen waarmee een machtsrelatie ontbreekt.
Samenwerking op basis van wederkerigheid blijft dan over. Dit boek gaat in op hoe dat werkt en de rol van systeemleren daarbij.
In veel literatuur over transities ligt de focus op het wat, op de inhoud van de transitie. Veel minder aandacht gaat uit naar het hoe, naar de rol van leerprocessen. Terwijl daar een belangrijke sleutel voor succes ligt: samenwerken aan transities is mensenwerk. Transitiecoaching richt zich op het vermogen van transitieteams om integraal te kijken en op het ontwikkelen van bewustzijn hoe ze met hun eigen gedrag de resultaten kunnen beïnvloeden. Systeemdenken, transformationeel, leren met Theory U en creatief leren vormen het fundament van transities. Zes praktijkhoofdstukken laten zien hoe teams uit drie sectoren en drie organisaties hun eigen variant daarvan vonden. Zo wordt het samenwerkingsverband Groene Cirkels (rond Heineken) belicht, net als cases van Philips en Stichting Veldleeuwerik, FairMatch Support, de internationale noodhulp en hostelketen Stayokay.
Het boek biedt inspiratie, een theoretisch kader en praktische handvatten voor managers, facilitators en veranderaars. Zij krijgen met dit boek nieuwe inzichten en tools in handen voor het uitvoeren van transities.
'Veel veranderingen worden doorgevoerd zonder na te denken over de systeemconsequenties. Dat is nodig, omdat de transitie naar een samenleving waarin we onze planeet ondersteunen, gepaard gaat met het aanpassen van onderling nauw samenhangende elementen. Mentale veranderingen zijn nodig om zo'n complexe transitie slim te doen. Dit boek geeft richting aan die manier van denken. Daarmee is het een boek voor mensen die het aandurven om een nieuw pad te bewandelen en zo onbekend terrein te ontginnen.' - Rob van Hattum, eindredacteur Wetenschap, VPRO. Rob ontketende met zijn VPRO Tegenlicht-documentaire 'Afval is voedsel' een transitie in het denken over duurzaamheid.
Specificaties
Expertrecensies (1)
Lees verder
Lezersrecensies
Interviews en artikelen (2)
Over Esther de Haan
Inhoudsopgave
Voorwoord door Jan Kempers, expert in transities naar duurzaamheid 7
Voorwoord door de auteur 9
Innovaties omarmen gaat niet vanzelf 10
Collectief leren benutten voor duurzame sectoren 11
Inleiding: een boek voor mensen die transities willen bewerkstelligen 19
Transitiecoaching 20
Opbouw van dit boek 20
DEEL 1: THEORIE 21
Waarom worden transities uitgevoerd? 21
Wat is een transitie? 22
Hoe voer je transities uit? 23
Reflectie: essentieel voor een transitiecoach 26
1. Transities 29
Wat zijn transities? 29
Lerende sociale systemen 34
Het belang van het veranderen van denkpatronen 35
Vormgeven van inspirerende verhalen als start van een transitie 37
Een vliegende start, en dan? 39
2. Systeemdenken levert een integraal beeld op 41
Systemen 41
Transities van sectoren
Systeemdenken 43
Systeemdenken als voorwaarde voor systeemleren 46
Systeemdenken is geïntegreerd denken 46
Systeemdenken in de praktijk 47
Wanneer is welk denken geschikt? 49
3. Transformationeel leren, de eerste vorm van systeemleren 53
Transformationeel leren op individueel niveau 54
Transformationeel leren in teams 56
Ontwikkeltraject met kern- en transitieteam(s) 58
M1-team: gericht op de eigen taak 59
M2-team: afstemming van taken 61
M3-team: resultaatverantwoordelijk 63
M4-team: resultaatverantwoordelijk en zelforganiserend 64
Inschatten van het teamniveau 65
Succesfactoren van teamcoachen 66
4 .Leren met Theory U, de tweede vorm van systeemleren 71
Theory U: eerst sociale, dan inhoudelijke complexiteit 72
Binding 73
Ordening 73
Balans tussen geven en nemen 75
Omgaan met inhoudelijke complexiteit zonder verstrikkingen 76
5. Creatief leren, de derde vorm van systeemleren 83
Paradigmashifts voor duurzame ontwikkeling 84
Gebaande paden 86
Creatief leren 89
6. De bouwstenen van transitietrajecten 95
Noodzaak: een inspirerend verhaal als aanleiding 95
Gezamenlijke ambitie als richting 95
Leiderschap 96
Structuren 96
Capaciteiten om te bekrachtigen 98
Systeemdenken en systeemleren 98
Transitiecoach 99
Ondersteunende systemen maken het mogelijk 100
Succesverhalen doen geloven 100
DEEL 2: DE PRAKTIJK 103
7. Groene Cirkels ontdekt de kracht van transformationeel leren 105
Aanleiding: start vanuit visie 106
Transitieteam 106
Gezamenlijke ambitie en systeemdenken 108
Transitie met een netwerk 110
Van ideeën naar innovatieve projecten 112
Innovatieve projecten 113
Transformationeel leren in het voorbereidingsteam 116
Transformationeel leren in transitieteams 118
De transitie komt op gang 120
Investeren in competenties 121
Reflectie op Groene Cirkels: transformationeel leren brengt rust en focus 121
8. De zorgsector: kiezen voor zelforganisatie vraagt visie op systeemleren 123
De visie dat het anders beter kan 123
Zelforganiserende teams als organisatiestructuur 124
Systeemdenken 124
Een ontwikkeltraject om te leren systeemleren 125
Vergissingen over transformationeel leren 126
Voorbeelden uit de praktijk 128
Reflectie op transitie in de zorgsector: opbouw of afbraak? 132
9. Agrifoodsector, visionaire pioniers met lef 133
Het moet anders 133
Case: Stichting Veldleeuwerik, op weg naar duurzame landbouw 135
Case: akkerranden in de Hoeksche Waard 141
Case: de internationale cashewsector 145
Reflectie op de drie transities uit de agrifoodsector 151
10. Philips: de kracht van eigenaarschap, systeemdenken en samen leren 153
Cradle-to-cradle: produceren kan anders 153
Waar te beginnen? 155
Transities van sectoren
Gezamenlijke ambitie 156
Structuur 156
Transitiecoach 156
Duurzame resultaten 157
De transitie gaat verder 158
Waardevolle lessen vertalen naar systeemleren 158
Systeemdenken 159
Transformationeel leren op individueel niveau: eigenaarschap van deelnemers 160
Transformationeel leren in teams 161
Leren met Theory U 162
Creatief leren 163
Reflectie op de transitie bij Philips 164
11. Stayokay, transitie door harten te raken 167
Goed bezig! 167
Transitie 170
Systeemleren 170
Reflectie op de transitie bij Stayokay 173
12. ReflACTION: reflecteren op internationale noodhulp met Theory U 175
Systeemdenken 175
Het initiatief 176
Leren met Theory U 176
Hoe verder? 177
Reflectie op de transitie van de internationale noodhulp 178
Epiloog 179
Dankwoord 183
Over de auteur 185
Bijlage: St!R competenties coaches 187
Literatuur 189
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan