En dan is het prettig als dergelijke bijeenkomsten duurzame effecten hebben. Dat is plezierig voor alle betrokkenen. Organisaties krijgen waar voor hun geld. Medewerkers gaan met nieuw elan en met nieuwe perspectieven aan het werk. Trainers kunnen met voldoening terugkijken op hun inbreng.
Hoe die effecten te bereiken? In mijn boek Trainen zonder zaaltjesleed geef ik talloze voorbeelden. En het boek laat zien hoe je als trainer die effecten op een spannende, innoverende en inspirerende manier kan bereiken - zonder zaaltjesleed. Geen PowerPoints, geen tenenkrommend gezwoeg om nieuwe competenties te verwerven. Geen louter cognitieve kennisoverdracht over de Roos van Leary, theorie U, Lean of het Kernkwadrant. Niet de boodschap ‘hoe de deelnemer zich anders dient te gedragen'.
Met de SPEL methode die in het boek geïntroduceerd word is iedere training een waardevolle ervaring. Voor deelnemers en begeleiders. SPEL staat voor Speels, Procesmatig, Ervaringsgericht Leren. Spelende Wijs worden. Voor een goed begrip: ‘speels' heeft niets te maken met leuke ijsbrekers, opdrachten met touwen en autobanden of fantaseren dat je met zijn allen op een onbewoond eiland zit. Wat het wel is: een methode die de samenhang laat zien tussen ervaringsgerichte, speelse interventies en theoretische uitgangspunten. Het stimuleert deelnemers en teams zich te ontwikkelen door nieuwe mogelijkheden te exploreren en spelenderwijs te experimenteren met ander gedrag en andere keuzes. Het gaat om het verkennen van perspectieven. Perspectieven in de wijze waarop deelnemers naar zichzelf en hun omgeving kijken. En perspectieven in het ontwikkelen van ander gedrag.
Naast leuker en spannender wordt trainen met deze aanpak effectiever. Want de methode geeft een antwoord op een aantal maatschappelijke ontwikkelingen. Wij hebben met zijn allen te maken met keuzestress, (onbewuste) beïnvloeding door sociale media en de constant aanwezige eis van snelheid en efficiëntie. Juist daarom is het belangrijk deelnemers te benaderen als mondige mensen die zelf kunnen nadenken over hun werk en leven. Die tijdens trainingen en teamcoaching eigen regie houden over hun ontwikkeling en bewuste keuzes kunnen maken. Een quote uit het boek:
'Het is niet gek dat er geklaagd wordt over de vaak weinig duurzame effecten van trainingen. Het is begrijpelijk dat die effecten tegenvallen als deelnemers - ik overdrijf - zonder aanzien des persoons door een leerprogramma gestuurd worden alsof het een autowasstraat is. Hoewel, een autowasstraat past zich tenminste nog aan de afmetingen van de auto aan...'
SPEL trainen is een aparte manier van begeleiden van trainingsgroepen en teams. Het gaat uit van een losse, procesmatige benadering waarin veel plaats is voor hier-en-nu interventies, improviseren en experimenteren. Het veronderstelt een losse, speelse houding van de begeleider. En durf om naast cognitief/verbaal, te werken met spel, verbeelding en fantasie. Het resultaat is dat er een vitaal leerklimaat ontstaat en dat deelnemers ownership over hun ontwikkeling ervaren.
Spelenderwijs exploreren van perspectieven, luchtig experimenteren met ander gedrag, bewust keuzes maken in de eigen ontwikkeling. Dit alles draagt bij aan duurzame leereffecten.
Lex Mulder (psycholoog, 1944) begon zijn loopbaan als docent aan de Rijksuniversiteit van Leiden en is in 1986 gestart met een bureau voor psychotherapie, (team)training, coaching en opleiding. Hij schoolde zich onder meer in (groeps)psychotherapie, groepsdynamica, organisatieconsultancy, gestalttherapie, psychodrama, Voice Dialogue en mediation. Sinds 1980 leidt hij professionals op. Hij is de auteur van Trainen zonder zaaltjesleed.
