Je geld of je tijd? Welke van deze twee beschrijvingen past het best bij jou?
1. Voor Tina is tijd waardevoller dan geld. Ze is bereid om geld op te offeren om meer tijd te hebben. Ze zou bijvoorbeeld liever korter werken en minder verdienen dan meer werken en meer geld hebben.
2. Voor Maggie is geld waardevoller dan tijd. Ze is bereid om tijd te investeren om meer geld te hebben. Ze zou bijvoorbeeld liever meer uren werken en meer verdienen dan minder verdienen en meer tijd hebben.
Een nieuw onderzoek laat zien dat je voorkeur voor tijd (Tina) of geld (Maggie) gerelateerd is aan je welbevinden: mensen die tijd belangrijker vinden dan geld, zijn gemiddeld iets gelukkiger. De voorkeur voor tijd of geld kan allerlei kleine en grote beslissingen beïnvloeden. Een paar voorbeelden uit het onderzoek:
- Goedkoper wonen en langer moeten forenzen naar je werk, of duurder wonen en korter reizen.
- Langer rijden om goedkoper te tanken, of duurder tanken maar dichtbij.
- Meer verdienen en meer uren werken, of korter werken en minder verdienen.
Dat Nederlanders veel vaker dan in andere landen parttime werken, zou dus best eens kunnen verklaren dat we tot de gelukkigste volken horen.
In eerder onderzoek was al aangetoond dat materialistische mensen minder gelukkig zijn. Materialisme bevordert sociaal isolement, en omgekeerd: sociaal isolement bevordert materialisme. En we worden nu eenmaal minder gelukkig van ‘dingen hebben’ dan van ons verbonden voelen met anderen.
Ook is in eerder onderzoek gebleken dat het denken aan geld ertoe leidt dat we productiviteit en onafhankelijkheid belangrijk vinden, terwijl we door denken aan tijd onze relaties met anderen belangrijker gaan vinden. Maar deze verbanden verklaren niet volledig het gevonden verband tussen geluk en de geld/tijd-voorkeur, constateerden de onderzoekers.
Je zou denken dat het inkomen belangrijk is: als je meer geld hebt, ben je gelukkiger én kun je het je permitteren om tijd belangrijker te vinden. Maar het inkomen van deelnemers bleek geen noemenswaardige rol te spelen.
Nog niet duidelijk is wat oorzaak en gevolg is: het lijkt aannemelijk dat mensen gelukkiger worden doordat ze hun aandacht richten op tijd, omdat ze hierdoor automatisch ook meer gaan denken aan hun relaties met anderen – en wellicht de tijd ook samen met anderen besteden, bijvoorbeeld met vrienden of familie. In elk geval zullen ze in die tijd dingen doen die ze zelf leuk of betekenisvol vinden. Het is echter nog niet onderzocht of mensen die tijd belangrijker vinden ook daadwerkelijk meer tijd hébben.
Het effect kan ook omgekeerd zijn: als mensen ongelukkig zijn, weten ze misschien niks leuks te doen met extra tijd, dus zullen ze zich eerder richten op meer geld.
Maar geld maakt niet gelukkiger als je eenmaal boven een bepaald minimum zit (waar we in ons land bijna allemaal boven zitten). Sowieso kun je je aandacht dus beter richten op het verwerven van meer tijd dan van meer geld.
Over Roos Vonk
Hoogleraar sociale psychologie met als expertise zelfkennis, persoonlijke ontwikkeling, feedback, beïnvloeding en gedragsverandering. Naast haar werk aan de Radboud Universiteit bekend als spreker en auteur die wetenschappelijke inzichten toegankelijk en toepasbaar maakt voor een breed publiek, middels populair-wetenschappelijke boeken, columns (jarenlang voor Intermediair) en lezingen.
