Je eerste neiging is het probleem weg te werken. Begrijpelijk. Problemen zijn frustrerende hindernissen tussen waar je bent en waar je naartoe wilt. Is die neiging erg? Ja! Het is een gemiste kans.
Hoe voelt een probleem? Zo’n beetje als de ervaring dat je in je auto aan het rijden bent en er opeens een hert voor je auto springt. We ervaren problemen als bedreigingen van buitenaf. We denken dat ‘de werkelijkheid’ het probleem is. Het ontslag. De afnemende winst. De concurrent.
Bij nader inzien is een probleem echter niet één ding, maar altijd een combinatie van twee dingen: de feiten en een daar aan tegengestelde verwachting. Als de werkelijkheid niet is (feit) zoals ie zou-moeten-zijn (verwachting), dan ervaren wij de werkelijkheid als een probleem. Het is niet het ontslag in zichzelf dat het probleem vormt. Het is onze verwachting onze baan te behouden. Want stel, we zouden verwacht hebben ontslagen te worden (uiteraard met een gouden handdruk en een extra jaarsalaris) om met ingang van zo-snel-mogelijk elders een andere baan te kunnen aannemen, dan zou een plotseling ontslag juist perfect zijn. Dan zou het juist de bedoeling kunnen zijn.
Of een feit een probleem is dan wel een mogelijkheid, heeft dus niet alleen te maken met de feiten, maar ook met onze verwachting. Zo kan het probleem voor de één, een mogelijkheid voor de ander betekenen. Ziedaar de essentie van de meeste ondernemingen. Het probleem van hun klant (een gebrek aan voedsel, drank, drugs of seks) vormt de essentie van hun broodwinning.
Hoe nu op een constructieve manier met problemen om te gaan, niet alleen van die van anderen, maar vooral die van onszelf? Da’s natuurlijk de vraag. Daar zou ik in deze korte preview een antwoord op kunnen geven, maar dat doe ik natuurlijk niet. Koop vooral het boek. Je zal al lezend merken, er is meer dan één manier constructieve manier om je met problemen te verhouden. Er zijn er maar liefst vier. De één nog mooier dan de ander.
Om af te sluiten een verhaal met metaforische zeggingskracht.
Er was eens een schoenenfabrikant die wilde uitbreiden naar Afrika. Hij stuurde twee vertegenwoordigers. De één berichtte teleurgesteld: ‘Nooit beginnen hier. Ze lopen allemaal op blote voeten.’ De ander berichtte verheugd: ‘Meteen beginnen! Ze lopen allemaal op blote voeten.’
Berthold Gunster (1959) is grondlegger van het Omdenken. Over zijn gedachtegoed schreef hij verschillende boeken. Samen met een team trainers en acteurs verzorgt hij in binnen- en buitenland shows en workshops over zijn concept. Inmiddels hebben meer dan 500.000 mensen deelgenomen aan een programma over Omdenken. Zoals verwacht loopt alles anders is zijn nieuwe boek.
Over Berthold Gunster
Berthold Gunster (1959) is grondlegger van de Ja-maar filosofie. Over zijn gedachtegoed schreef hij inmiddels vier boeken. Zijn eerste boek is vertaald in het Engels en Duits. Samen met een team trainers en acteurs verzorgt hij in binnen- en buitenland shows en workshops over zijn concept. Inmiddels hebben meer dan 400.000 mensen deelgenomen aan een Ja-maar programma.