Er zijn al veel boeken over teams geschreven. Nog één erbij. Weten we nog steeds niet hoe het werkt?
Laat ik dan maar een hele harde stelling innemen: nee. Ik denk dat heel veel mensen en bedrijven er niet mee bezig zijn. Ze zijn zich niet bewust dat je elke dag met een team werkt en dat je voordeel uit een team kunt halen als je je bewust bent van welke processen zich afspelen binnen een groep.
Waar gaat het verkeerd?
Elke dag kijken wij als trainers naar groepsdynamische processen binnen teams. Wat opvalt is dat mensen in een team vooral bezig zijn met het eindresultaat. Maar hoe ze dat met elkaar bereiken, is onduidelijk. Of iedereen in goede rol zit, en of de sfeer wel goed is, dat soort vragen worden verwaarloosd. Als je wel oogt hebt voor die teamrollen, wordt het eindresultaat nog beter.
Jullie werken in je boek met een kompas met vier windstreken: focus, verbondenheid, drive en route. Begint het altijd met focus?
Focus en route is taakgericht; verbondenheid en drive mensgericht. Je kunt de windrichtingen door elkaar gebruiken, maar focus is wel enorm belangrijk. Je hebt dan een doel voor ogen waar iedereen achter staat. Je zag en hoorde het op het WK in Zuid Afrika. Iedereen had het woord focus in de mond. Een gedragen doel is superbelangrijk voor teams. Route is een andere dimensie. Ook hier noem ik een voorbeeld over Oranje: Er werd dit keer een andere route gekozen, mooi voetbal was dit keer niet de route, winnen wel.
In jullie boek schrijven jullie dat er in de kompasrichting Drive sabotage op de loer ligt.
Ja, sabotage in een team zit niet op focus of route, maar in drive. De vraag erachter is: voel jij je wel lekker in de rol die jij inneemt of ga je muiten bij onvrede? Weer naar de metafoor van de wedstrijd. Het is de kunst van een goede trainer om spelers die topfit zijn en op de bank moeten zitten, toch een goed gevoel te geven, dat ze een drive hebben om in te vallen en niet de teamprestatie gaan frustreren.
Ja want, iedereen wil de kapitein zijn en niet de matroos?
Dat hebben we allemaal wel eens meegemaakt. Maar niet iedereen kan kapitein zijn. De oplossing hier is om te praten met teamleden. Geef aan dat je ontevreden bent met je rol. Wie weet komt er wel een aanbod om na twee maanden door te schuiven. Dat geeft je dan weer een drive.
Hoe beoordeel je dit kabinet als je het langs jullie teamkompas haalt?
Je ziet bij de drie belangrijke spelers Rutte, Wilders en Verhagen wel een goede verbondenheid en de drive is er ook. De focus moeten we nog zien en je kunt vragen stellen of de gekozen route wel de juiste is gezien het gedonder in de PVV.
Tot slot: de eigen teambeleving wordt vaak zwaar onderschat?
Absoluut. Als je de finale haalt, zal dat er aan de buitenkant goed uitzien. Succes poetst heel veel pijn weg. Maar je kunt het pas echt beoordelen hoe een team heeft gepresteerd als je alle teamleden hebt gesproken en ze een waardeoordeel hebben gegeven over hoe het is gegaan. Resultaat zegt niet alles.
Over Ronald Buitenhuis
Ronald Buitenhuis is freelance journalist.
