Laat me meteen met de deur in huis vallen: je hoeft je ambities niet op te geven als je dreigt vast te lopen in je perfectionisme. Dat kan een gevolg zijn, maar nooit een doel op zich. De crux is niet hoe hoog je de lat legt, wel waarom je die zo hoog legt. Is het van moeten of van willen?
VAN PERFECTIONISME NAAR OPTIMALISME
Over perfectionisme zijn er al veel boeken geschreven, waardoor jij wellicht ook al weet dat het kan leiden tot uitputting, bewijsdrang, uitstelgedrag, piekeren, of zelfkritiek. In dit boek bied ik een perspectief en positief alternatief: het optimalisme. Waarbij perfectionisme en optimalisme twee uiteinden zijn van hetzelfde continuüm. Daar waar perfectionisme gedreven wordt door angst en moeten, is de drijfveer bij het optimalisme vertrouwen en willen. Vanuit het optimalisme ervaar je veel meer flexibiliteit en keuze, waarbij je kan accepteren dat zaken anders lopen dan je had verwacht. Als dat dan toch eens gebeurt, is dat minder erg. Je zelfbeeld ligt niet in de weegschaal: jij bent er geen minder goede leidinggevende door.
NEEMT PERFECTIONISME TOE?
Perfectionisme lijkt wel een beetje de ziekte van deze tijd. Onderzoek van Curran & Hill (2019) toont ook aan dat de huidige generatie jongeren (meer dan de vorige generaties) het gevoel hebben dat ze streng beoordeeld worden en dat ze meer veeleisend zijn voor zichzelf. Het optimalisme biedt daarbij een belangrijke hefboom om met die toenemende eisen te kunnen omgaan.
WAT VERWACHT JIJ VAN JEZELF?
Verwachtingen spelen dus een grote rol. In mijn leiderschapscoachings hoor ik veel verwachtingen bij leidinggevenden en ondernemers. Verwachtingen waar ze zich doorgaans niet bewust van zijn, maar wel hun perfectionisme aan de gang houden. Die verwachtingen klinken vaak als ‘ik moet van alles op de hoogte zijn’, ‘ik moet alles weten‘, ‘ik moet iedereen tevreden houden’, ‘ik moet de beste leidinggevende, partner, ouder, vriend… zijn’. Het is vaak door op zoek te gaan naar de verlangens die achter die ‘moetens’ schuilen, dat leidinggevenden opnieuw perspectief krijgen. Zo schuiven ze op richting het optimalisme.
WILLEN-DURVEN-DOEN
In het tweede deel van het boek neem ik je als lezer mee in mijn willen-durven-doen aanpak. Het zijn drie componenten die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en die de focus verleggen van perfectionisme naar optimalisme.
- Willen: van wat anderen van jou verwachten naar wat jij belangrijk vindt
- Durven: van het vermijden van onze angst (om niet goed genoeg te zijn) naar die net wel durven zien, onderzoeken en op afstand houden
- Doen: van vermijding naar het nemen van kleine stappen
DE KEUZE LIGT BIJ JOU
Niet perfect, toch tevreden is geen zelfhulpboek of een boek vol tips hoe je je perfectionisme kan loslaten. Het is eerder een boek dat je doorheen verhalen van coachees meeneemt in alle aspecten van perfectionisme en optimalisme. Het zet je aan het denken over jezelf, geeft je inzicht waarom je als leidinggevende soms vast komt te zitten in je leiderschap en geeft jou de vrijheid van keuze om via kleine stappen de leidinggevende te worden die jij graag wil zijn.
Over Liesbet Boone
Liesbet Boone is medeoprichter van Conundrum en doctor in de klinische psychologie. Als coach begeleidt ze al meer dan 10 jaar leidinggevenden, teams en medewerkers.
