Volgens Gert van Santen helpen de verborgen gezichten van leiderschap om uw eigen leiderschap in te vullen, uw eigen weg en inspiratie op het spoor te komen en om 'achter uw eigen lot aan te gaan'. Hij is er van overtuigd dat archetypen u kunnen helpen om uw leiderschap te completeren. Onder archetypen verstaat hij: tijdloze en terugkerende thema's van menselijke ervaring die zich in beelden uitdrukken. Van Santen is werkzaam als adviseur organisatieontwikkeling bij ZIN, het klooster voor zingeving en werk.
Waar het Van Santen vooral om gaat, is om u te stimuleren om uw eigen unieke identiteit als leidinggevende te leven, door u te 'bevrijden' uit de archetypische gevangenis, waarin we ons onbewust kunnen opsluiten. Bevrijding betekent in zijn optiek dat we ons meer bewust zijn van de veelzijdigheid van de archetypen die in ons werkzaam zijn, maar er ons ook van kunnen losmaken om onze eigen levensweg te volgen. De auteur benadrukt dat het van belang is om een balans te creëren tussen ziel en zakelijkheid. 'Het verborgen gezicht van leiderschap' dreigt zweverig te worden wanneer hij begint over het contact hebben met je eigen ziel bij dienend leidinggeven, maar hij pareert het door aan te geven wat hij onder dienend leidinggeven verstaat. Hij zegt daar het volgende over: 'Dienend leiderschap gaat over de spirituele kant van leiderschap. Spiritualiteit in leiderschap wordt vaak geassocieerd met soft of zweverig. Spiritualiteit gaat over het effect van ons handelen, over de betekenis van onze activiteiten in termen van waarden en zingeving, en is daarmee verre van zweverig. Dat betekent niets meer en niets minder dan dat je weet wat voor jou de zin en betekenis van leiderschap is en waaraan je wilt bijdragen.' 'Het verborgen gezicht van leiderschap' is vooral een pleidooi om in het huidige tijdperk waarin zakelijkheid voorop lijkt te staan, een plek in te ruimen voor de ziel. Dit doet Van Santen niet door zweverig of belerend te zijn, maar door simpelweg te constateren dat aandacht voor de ziel nodig is omdat mensen op zoek zijn naar zingeving en hun idealen willen realiseren.
We willen vooral iets doen dat zin heeft en geeft en wat ons boven de wereld van alledag uittilt. Het boek is vooral een hulpmiddel om uw eigen archetypen te ontdekken en zelf keuzes te maken. Het geeft u inzicht in de ervaringen van anderen die u bij het nemen van beslissingen als leidinggevende kunnen helpen. Maar de boodschap is duidelijk: we kunnen gehoor geven aan onze archetypische oproep, maar hoe u dat doet en welke keuzes u daarin maakt, is uw eigen invulling. Daarmee geeft u zelf vorm aan uw leiderschap. Een vlot en makkelijk leesbaar boek dat zeker iets toevoegt en prima aansluit bij de huidige tijdsgeest, waarbij leiding geven meer is dan alleen maar staan voor de concrete en materiële doelstellingen en resultaten van de organisatie.
Het boek is echter niet vernieuwend of uniek en hoort thuis in de lange rij van boeken omtrent dit onderwerp. Het neemt niet weg dat het een handig naslagwerk is voor leidinggevenden die zingeving belangrijk vinden, maar ook niet meer dan dat. Stephen Covey en anderen hebben hier al aandacht aan besteed zonder hiermee Van Santen overigens tekort te doen. Samenvattend kan ik stellen dat 'Het verborgen gezicht van leiderschap' zeker het overwegen waard is voor zowel beginnende als ervaren leidinggevenden.
