Mijn beste team ooit - Staat als een huis

Dit boek van auteur Gwen Dudok van Heel is namelijk zeer compleet, goed geschreven en bevat veel relevante inhoud. Gwen weet op basis van haar jarenlange ervaring feilloos hoe een team in elkaar steekt en welke factoren het verschil bepalen tussen succes en mislukking. Het boek is dan ook zeer geschikt voor iedere inkoper die binnen teams acteert en er niet achter komt waarom het ene team goed functioneert en het andere team hopeloos faalt.

PITPACK? Ja, PITPACK!
De afkorting PITPACK zal niet direct iedereen die aan dit boek begint iets zeggen. Het zijn de eerste letters van de zeven elementen of, zoals auteur Gwen Dudok van Heel ze noemt, de zeven stappen op weg naar een gouden leiderschap en teams die beter functioneren. Phases, Involvement, Trust, Processes, Accountability, Communication en Key. Voor mensen die een aversie hebben tegen het groeiende gebruik van Engelse woorden zal het af en toe afzien zijn. De auteur maakt er namelijk ook dankbaar gebruik van in haar boek, maar zorgt in alle gevallen voor een passende vertaling of toelichting waarom een vertaling de lading niet goed dekt.

Zeven elementen, zeven stappen
Aan de hand van de hiervoor genoemde zeven elementen word je als lezer ongemerkt deelgenoot gemaakt van het (dis)functioneren van teams en hun leiders. Of beter gezegd, de voorbeelden in het boek gaan eigenlijk over mensen die teams leiden en mensen die in teams werken. Beide groepen mensen worstelen daar op een of andere manier mee en in een groot aantal gevallen komen ze als overwinnaar uit die strijd naar voren. Het zijn voorbeelden die ook voor iedere inkoper in zijn dagelijks werk heel herkenbaar zullen zijn, mits je daarvoor openstaat. Daar ligt meteen ook de uitdaging: blijven we als inkoper mopperen op onze klanten dat ze het ‘inkopen en het inkoopproces’ niet snappen of gaan we de uitdaging (met onszelf) aan?

Verbeter de wereld en begin bij jezelf
In een groot aantal hoofdstukken komen checklists terug die je kunt gebruiken om je team (leden) beter te leren kennen. Eigenlijk zijn het vragenlijsten waar je in eerste instantie zelf mee aan de slag kunt en moet. Dat zal voor veel inkopers best confronterend en niet goed voor hun zelfvertrouwen zijn, omdat de ontwikkeling van de teams waarbinnen ze functioneren bij henzelf begint. Dat vraagt eerlijkheid en zelfkennis. Na het eerste hoofdstuk over het herkennen van de fasen waarin je team zich bevindt en de ‘kleuren’ (karaktertrekken) van de verschillende teamleden komen vervolgens twee onderwerpen aan de orde (betrokkenheid en vertrouwen) die mensen vaak als soft bestempelen, maar essentieel zijn voor de ontwikkeling van goed functionerende teams.

Wisselwerking tussen teams en leider(schap)
Al lezende begin je ook beter te begrijpen waarom auteur Gwen Dudok van Heel het woord leadership in de ondertitel van het boek heeft opgenomen. De begrippen leiderschap en teambuilding zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en direct van invloed op elkaar. Het succes van de leider hangt af van de kwaliteit van zijn team. Omgekeerd geldt hetzelfde. Ondanks de belangrijke ‘zijstappen’ die de auteur geregeld maakt naar het onderwerp leiderschap, vliegt ze daarmee niet uit de bocht en weet de rode draad in het boek goed vast te houden. Dat komt ook omdat de schrijfstijl prettig leesbare hoofdstukken oplevert en direct uitnodigt/aanzet tot actie. Precies wat je mag verwachten van iemand die in het verleden leiding heeft gegeven aan de Nederlandse olympische zeilers.

Communicatie als bindende factor, hoe kan het ook anders
De communicatie is ook bij teamvorming en teamontwikkeling de bindende factor. Geen wonder dat het hoofdstuk over communicatie met afstand het grootste hoofdstuk van het boek vormt. Alle belangrijke onderdelen van een efficiënte en effectieve communicatie komen in de juiste dosering aan bod. Veel daarvan zal in verschillende andere boeken vast en zeker al eens aan de orde zijn geweest, maar waarschijnlijk nooit in de samenhang zoals hier gepresenteerd. Een belangrijk onderdeel wordt gevormd door de uitleg over hoe de verbinding, ook wel rapport (op zijn Frans uitgesproken) genoemd, tot stand komt op het fundament dat gelegd wordt door de betrokkenheid die je toont, het vertrouwen dat je iemand geeft en de goede vastlegging van de processen die aan het werken binnen teams ten grondslag ligt.

Voorspel, OMO en NIVEA
Je zult je als lezer met een glimlach afvragen wat voorspel, OMO en NIVEA met elkaar te maken hebben. Niet direct, maar indirect zijn het belangrijke activiteiten die het succes van je communicatie binnen een team bepalen. Veel mensen zijn bijvoorbeeld geneigd om het ‘voorspel’ bij een gesprek achterwege te laten om direct ter zake te komen. Bij sommige mensen zal dat werken, maar bij veel mensen niet. OMO (Overtuiging – Mening – Oordeel) en NIVEA (Niet Invullen Voor Een Ander) zijn ook twee valkuilen waar menig mens instapt. Let maar eens op hoe vaak je je oordeel al klaar hebt of iets invult voor een ander, terwijl die pas net begonnen is om zijn verhaal te doen en jij hem of haar al onderbreekt. Mag jij raden hoe zo’n gesprek daarna verloopt.

Eindoordeel
De inhoud van het boek Mijn beste team ooit staat als een huis. Wel mis je een of meerdere modellen waarmee je de wisselwerking en raakvlakken tussen de verschillende elementen van PITPACK kunt zien. De talrijke voorbeelden zijn helder. Ze maken duidelijk dat het werken in teams voor veel mensen een uitdaging vormt en vaak voor verbetering vatbaar is. Hoe je die verbeteringen tot stand brengt en hoe vlotjes dat verloopt, hangt van jou als lezer en lid van de verschillende teams af.

Elk element dat in het boek wordt behandeld klinkt heel logisch en is eigenlijk niet te weerleggen.
Het vraagt echter wel commitment (toewijding) om die elementen in je eigen omgeving (teams waarin je participeert) te herkennen, te analyseren en er vervolgens iets mee te (willen) doen. Waarschijnlijk zal die drang om hier als inkoper mee aan de slag te gaan groter zijn als je weer eens in een project bent beland, waarvan je je niet afvraagt óf het fout afloopt maar wanneer dat gebeurt.