Gezond inkopen - 'Verplichte kost voor inkopers in de zorg'

In het boek Gezond inkopen van Royan van Velse en Koen de Wijs zie je terug waarom inkopen in de zorg een vak apart is en een zeer brede kennis vereist. Aan de hand van een grote hoeveelheid actuele onderwerpen krijg je een kijkje in de keuken van de inkoop bij een algemeen ziekenhuis. Verder maken de auteurs duidelijk waarom een goede en daarmee gezonde inkoop van essentieel belang is voor de bedrijfsvoering en het voortbestaan van een ziekenhuis. 

Inkoop met een knipoog, maar wel heel serieus
Met de titel van hun boek ‘Gezond inkopen’ leggen auteurs Royan van Velse en Koen de Wijs met een knipoog de link naar het onderwerp gezondheid. De doelstelling van ieder ziekenhuis is toch mensen weer gezond te maken. Een doelstelling die je bijna zou vergeten als je leest met hoeveel onderwerpen een inkoper in een ziekenhuis bij zijn dagelijkse werkzaamheden te maken heeft. Ook de inkoop dient derhalve dit hogere doel. Een gezonde inkoop binnen een ziekenhuis is een algemeen belang, niet alleen voor de mensen die er werken, maar nog meer voor de mensen die er als patiënt behandeld worden. Een onderwerp dat een serieus boek verdient dat specifiek gericht is op de inkoop binnen ziekenhuizen.
 
Inkopen in de zorg in het algemeen en in een ziekenhuis in het bijzonder
Hoewel het boek in de inleiding en op de achterflap verwijst naar inkopen in de zorg, komt dat maar mondjesmaat terug. Bijvoorbeeld als de auteurs het hebben over de Nederlandse zorginstanties, de ziekenhuis verplaatste zorg en een algemene beschrijving van ontwikkelingen in de zorg. Dat maakt het boek niet minder interessant. Het is wel goed om te weten als je als inkoper of medewerker bij een andere zorginstelling dan een ziekenhuis werkt en erover denkt dit boek aan te schaffen. Mocht je als inkoper de ambitie hebben om je vak op een hoger niveau uit te oefenen, dan is dit boek eveneens een aanrader, omdat je die ambitie zeker kwijt kunt in een ziekenhuis.

Beperkte inkooptheorie
Met een beperkte invulling van de inkooptheorie aan het begin van het boek hebben Royan van Velse en Koen de Wijs een weloverwogen en goede keus gemaakt. Onderwerpen als de Dupont-chart, de Kraljic-matrix en het inkoopproces van Van Weele geven voldoende context om de rest van de inhoud in zijn perspectief te plaatsen. Met name de uitgebreide aandacht voor de Dupont-chart geeft weer welke impact goed inkopen kan hebben op de bedrijfsvoering van ziekenhuizen. Ziekenhuizen die door de toenemende kosten van de gezondheidszorg toch al met een grote financiële druk te maken hebben. In een apart hoofdstuk over de financiering van de zorg wordt die druk van buitenaf nog eens verder duidelijk gemaakt. 

Heel erg actueel
Hoewel het drukken van een boek tegenwoordig misschien sneller gaat dan vroeger, neemt het proces van schrijven, redigeren, corrigeren en uitgeven toch nog wel enige tijd in beslag. Des te knapper is het dat de beide auteurs er in geslaagd zijn om heel veel actuele onderwerpen een plaats te geven in hun boek. De nieuwe privacywetgeving (AVG) bijvoorbeeld krijgt de aandacht die het verdient en ook de laatste ontwikkelingen op het gebied van maatschappelijk verantwoord inkopen en bepaalde financieringsconstructies hebben hun plaats gekregen. Daar waar dat nog niet mogelijk was zoals bij de nieuwe wet DBA, verwijzen zij al wel naar toekomstige ontwikkelingen. Dat geeft richting en enigszins houvast.

Verschil tussen academisch en algemeen ziekenhuis
Het Arnhemse Rijnstate ziekenhuis waar beide auteurs werkzaam zijn is een algemeen ziekenhuis. Het is daarmee als organisatie niet verplicht de inkopen boven een bepaald bedrag Europees aan te besteden. Dit in tegenstelling tot een academisch ziekenhuis dat deze verplichting wel kent en daardoor vaker geconfronteerd wordt met mogelijke beperkingen. Met name op het gebied van managed equipment service, value based healthcare en outplacen werken de verplichtingen die voortkomen uit de aanbestedingswetgeving contraproductief en vragen veel van de creativiteit van de academische ziekenhuizen. Het maakt eveneens duidelijk dat het managen van (academische) ziekenhuizen in het algemeen en de inkoop binnen die ziekenhuizen veel strategische en moeilijke afwegingen met zich mee brengt.

Enorm brede invulling 
Welk relevante onderwerpen komen er verder nog aan bod in dit toch compacte boek van Royan van Velse en Koen de Wijs? De laatste ontwikkelingen op het gebied van de automatisering en digitalisering, zowel van het primaire als het secundaire proces vinden hun plaats en worden door beide auteurs vakkundig van commentaar voorzien. De ontwikkelingen binnen het primaire proces op het gebied van geneesmiddelen, medische hulpmiddelen en apparatuur worden zowel vanuit zorg-, financieel, inkoop- als technisch perspectief uitgewerkt. Je krijgt zodoende als buitenstaander een duidelijk en volledig beeld van het brede spectrum aan aspecten waar een inkoper binnen een ziekenhuis allemaal mee te maken heeft. 
 
Eindoordeel
Als er één ding duidelijk is na het lezen van het boek van Royan van Velse en Koen de Wijs, dan is het wel dat inkopen bij én voor een ziekenhuis heel wat vraagt van de verantwoordelijke inkopers. Zowel op het gebied van (inkoop)competenties als kennis van de onderwerpen die direct of indirect van invloed zijn op de zorgverlening in een ziekenhuis. Het boek is daarmee verplichte kost voor inkopers die al werkzaam zijn in een ziekenhuis en de basiskennis van het inkopen eerder en/of elders hebben opgedaan. Ook voor mensen die binnen een ziekenhuis werken en direct of indirect te maken hebben met het inkopen, is dit boek een vette aanrader. In 120 pagina’s worden alle relevante zorgonderwerpen op een duidelijke en bondige manier behandeld en waar nodig gekoppeld aan de inkoopsituatie binnen een ziekenhuis.