Hoewel de zegeningen van automatisering groot zijn, ervaren de meesten van ons dat we er niet meer tijd en ruimte door gekregen hebben. De auteurs van Ons werk is stuk laten zien dat ons werk inderdaad stuk is, hoe dat komt en wat we eraan kunnen doen met het oog op de toekomst.
Digitaal fit
Kenniswerkers zijn altijd bezig met informatie en doen dat meestal in hun eentje. Die informatie moeten ze vastleggen anders verdwijnt ze. Kenniswerkers zijn alleen van waarde voor anderen als ze ervoor zorgen altijd snel bij die informatie te kunnen. Daar moeten ze digitaal fit voor zijn: weten waar ontwikkelingen in de samenleving naar toebewegen en daar met behulp van technologie op anticiperen. Een kenniswerker combineert informatie, interpreteert haar en zet haar in een context. Zo wordt die informatie kennis, bruikbaar en waardevol.
Eekhoorns
Het is erg belangrijk dat kennis en informatie ongehinderd kan stromen tussen mensen, willen zij overzicht houden en goede en snelle beslissingen kunnen nemen. Een aantal manieren van denken uit de oude werkwereld van voor de coronapandemie zit een soepele informatiestroom in de weg. Denk aan software die werkt met documenten, mappen en submappen. Aan vergaderingen of managers die de kenniswerker afhouden van geconcentreerd werken. Of nog erger: denk aan aan lawaaiige kantoortuinen en de alomtegenwoordige e-mail die heel onhandig is voor samenwerking of het voeren van een discussie. Volgens de auteurs is nog geen 15 procent van de informatie zodanig gevoelig dat die beveiligd opgeslagen moet worden. Ander digitaal gereedschap dan de werkgever voorschrijft mag niet gebruikt worden. Informatie is daardoor niet vloeibaar en de kenniswerkers lijken hierdoor op een eekhoorns die hun eikeltjes niet meer terug kunnen vinden omdat hun gereedschap gebaseerd is op de kantooromgeving van de vorige eeuw. Het is te traag om met de enorme hoeveelheid informatie, kansen en mogelijkheden om te kunnen gaan. Kortom, ons werk is stuk.
Aandacht
Een kenniswerker moet met aandacht kunnen werken met kennis en informatie om er waarde aan toe te kunnen voegen. Wordt hij te veel afgeleid dan gaat dat ten koste van zijn mentale fitheid. Gebruikt hij daarnaast zijn computer nog steeds als veredelde typemachine en moet hij hoogwaardig digitaal gereedschap ontberen, dan heeft hij een gebrek aan digitale fitheid. Wat je kunt doen om digitaal fit te worden beslaat het grootste deel van het boek.
Ons werk is stuk leest bijzonder vlot en is een feest van herkenning voor mensen die dagelijks werken met kennis. De auteurs slagen erin om een aantal hindernissen te duiden en oplossingen aan te dragen om ze weg te nemen. Je kunt de nuttige tips zelf toepassen, en zo weer digitaal fit worden.
Over Nico Jong
Nico Jong is senior adviseur bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.