Wat Blablabla-management onderscheidt van andere managementboeken, is dat het geen neutrale analyse of verzameling theorieën is. De persoonlijke betrokkenheid van de auteurs druipt er wat mij betreft van af: dit is niet zomaar een zakelijke uiteenzetting, maar een uitgesproken pleidooi voor een verandering in hoe we denken en handelen binnen organisaties.
Organisaties bevinden zich in een periode van grote verandering. Technologische vooruitgang, geopolitieke verschuivingen en klimaatverandering zetten bedrijven onder druk. Vasthouden aan oude structuren werkt niet meer, maar de overgang naar een nieuwe manier van werken blijkt voor veel organisaties een fikse uitdaging.
Schaepkens en Timmermans geven verschillende voorbeelden van bedrijven waar traditionele managementmodellen tekortschieten:
• De Duitse auto-industrie bleef te lang hangen in fossiele technologie en ondervindt nu hevige concurrentie van Tesla en Chinese EV-producenten.
• De farmaceutische industrie heeft moeite om snel in te spelen op maatschappelijke verwachtingen rondom betaalbaarheid en toegankelijkheid.
• Grote Amerikaanse techbedrijven zoals Amazon, Google en Facebook krijgen steeds meer kritiek op hun machtspositie en worstelen met regelgeving en ethische vraagstukken.
De sociale mens
De auteurs stellen dat het tijd is om de homo economicus – het idee dat mensen gedreven worden door winst en eigenbelang – los te laten. In plaats daarvan moeten organisaties zich richten op samenwerking, creativiteit en duurzaamheid.
Ze illustreren dit met bedrijven die deze omslag al hebben gemaakt of actief maken:
• LEGO stimuleert creativiteit en samenwerking, wat bijdraagt aan innovatie en langdurig succes.
• Semco heeft een radicaal democratische bedrijfsstructuur waarin medewerkers zelf meebeslissen.
• Tony’s Chocolonely laat zien dat een bedrijf winstgevend kan zijn zonder ethische waarden los te laten.
Vroedvrouw en witte jas
Volgens Schaepkens en Timmermans moeten leiders niet langer de traditionele baas spelen, maar een begeleidende rol aannemen. Ze vergelijken dit met de vroedvrouw, een concept dat teruggaat tot Socrates. Hij beschouwde zichzelf als een intellectuele vroedvrouw, iemand die geen kennis overdraagt, maar anderen helpt hun eigen inzichten te ontdekken door door te vragen.
Een ander concept in het boek is de witte jas. Dit staat voor de externe raadgever die organisaties helpt bij deze transitie. Net zoals een arts niet alleen een diagnose stelt, maar ook de juiste behandeling begeleidt, moeten externe adviseurs niet simpelweg modellen en methodieken aandragen, maar organisaties echt ondersteunen in hun ontwikkelingsproces. Een goede raadgever helpt bedrijven om de juiste vragen te stellen en te confronteren met hun eigen, vaak vastzittende referentiekaders, in plaats van alleen maar een standaardoplossing aan te dragen of te veel mee te bewegen.
Is dit een nieuwe gedachte?
Het idee dat organisaties mensgerichter en minder hiërarchisch moeten worden, is niet nieuw. Boeken als Reinventing Organizations van Frederic Laloux en wat langer geleden de theorieën van Gary Hamel over adaptief management pleiten al langer voor een soortgelijke aanpak. Wat Blablabla-management toevoegt, is een heldere analyse van waarom oude modellen juist nu falen en waarom de urgentie voor verandering groter is dan ooit. De praktijkvoorbeelden maken duidelijk dat bedrijven die zich niet aanpassen, het risico lopen irrelevant te worden.
Het boek is dus meer dan een analyse. De toon is geëngageerd, de argumentatie hier en daar zelfs een tikkeltje fel. De auteurs schrijven voor mijn gevoel niet alleen vanuit theoretische kennis, maar duidelijk ook vanuit een persoonlijke overtuiging dat het anders moet. Dit maakt het boek minder academisch en meer een oproep tot actie.
Kanttekening
Het boek biedt een scherpe analyse en laat overtuigend zien waarom organisaties moeten veranderen. De voorbeelden maken de theorie tastbaar en de concepten zoals de witte jas geven een frisse kijk op de rol van leiderschap en advies.
Een kanttekening is dat de vertaalslag naar concrete implementatie soms mist. De auteurs schetsen een duidelijke visie, maar hoe organisaties deze principes praktisch kunnen toepassen, blijft wat abstract. Voor een vervolgboek zou het interessant zijn om dieper in te gaan op hoe bedrijven deze transitie daadwerkelijk kunnen maken.
Afdronk
Blablabla-management laat overtuigend zien waarom traditionele structuren niet meer werken en welke richting organisaties op kunnen bewegen. Het maakt duidelijk dat de toekomst vraagt om een andere manier van organiseren, waarin leiders eerder begeleiden dan sturen en waarin externe adviseurs een actieve rol spelen in veranderprocessen.
Wat het boek voor mij anders maakt is de bevlogenheid van de auteurs. Ze analyseren niet alleen, maar zetten zich zichtbaar in voor de verandering die ze voorstaan. Dat maakt het niet alleen een leerzaam, maar ook een meeslepend boek.
Hoewel de implementatie verder uitgewerkt had mogen worden, biedt het boek een waardevolle aanzet om niet te blijven hangen in oude managementdogma’s. De vraag hoe deze principes concreet kunnen worden toegepast in verschillende sectoren en organisatiegroottes, levert wat mij betreft talrijke aanknopingspunten op voor een vervolgboek van de hand van deze auteurs.
Managementboek Magazine
Dit artikel is verschenen in de papieren editie van Managementboek Magazine in maart 2025.
Bekijk deze editie >
Over Danny Mullenders
Danny Mullenders is assessment- en ontwikkelpsycholoog, coach, auteur en spreker. Hij schreef de # 1 bestsellers Daarom doen ze dat en Laat je niet kiezen. 27 januari 2025 kwam zijn derde boek uit, De kunst van niet kiezen.
